29
Thiên nhiên tác động như thế nào đến cuộc sống của chúng ta?
Dựa vào sự hiểu biết của bản thân, trả lời câu hỏi.
- Là nơi sản sinh ra sự sống của con người.
- Mang lại nhiều lợi ích: nguồn thức ăn, khoáng sản, lâm sản, hải sản,...
30
Tác giả dân gian muốn nói về hiện tượng gì qua câu 6?
Đọc câu sau, trả lời theo suy nghĩ của em.
Hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo mùa.
30
Những dấu hiệu nào giúp em nhận biết các câu trong văn bản trên là tục ngữ?
Đọc phần Tri thức ngữ văn, dựa vào sự hiểu biết bản thân, nêu dấu hiệu để em nhận biết các câu trên là tục ngữ
Những dấu hiệu:
- Các câu ngắn gọn, hàm súc.
- Có nhịp điệu, hình ảnh, có vần
- Được sử dụng trong lời nói hằng ngày.
- Nội dung: những kinh nghiệm về thiên nhiên, thời tiết.
30
Các câu tục ngữ trên cùng nói về điều gì?
Hiểu nội dung của từng câu tục ngữ để từ đó rút ra nội dung chung của các câu
Cùng nói về những kinh nghiệm thời tiết.
30
Điền số chữ, số dòng, số vế của các câu tục ngữ số 2, 4, 6 vào bảng sau (làm vào vở):
| Câu | Số chữ | Số dòng | Số vế |
|---|---|---|---|
| 1. | 8 | 1 | 2 |
| 2. | |||
| 4. | |||
| 6. |
Dựa vào phần Tri thức ngữ văn và hiểu biết bản thân, điền vào bảng.
| Câu | Số chữ | Số dòng | Số vế |
|---|---|---|---|
| 1. | 8 | 1 | 2 |
| 2. | 8 | 1 | 2 |
| 4. | 13 | 1 | 3 |
| 6. | 14 | 2 | 4 |
30
Xác định các cặp vần từ câu tục ngữ số 2 đến số 6 và điền vào bảng dưới đây (làm vào vở):
| Câu | Cặp vần | Loại vần |
|---|---|---|
| 1. | Trưa – mưa | Vần cách |
| 2. | ||
| 3. | ||
| 4. | ||
| 5. | ||
| 6. |
Nhân xét về tác dụng của vần trong các câu tục ngữ nêu trên.
Dựa vào suy nghĩ bản thân, điền vào bảng. Sau đó nêu tác dụng của vần trong các câu.
| Câu | Cặp vần | Loại vần |
|---|---|---|
| 1. | Trưa – mưa | Vần cách |
| 2. | Hạn – tán | Vần cách |
| 3. | May – bay | Vần cách |
| 4. | Đài – hai | Vần cách |
| 5. | Mưa – vừa | Vần cách |
| 6. | Năm – nằm sáng - tháng Mười – cười | Vần cách |
=> Giúp cho các câu tục ngữ có vần, có nhịp điệu, hài hòa về âm thanh hơn
31
Về hình thức, câu tục ngữ số 5 có gì khác biệt so với các câu còn lại?
Dựa vào sự quan sát của em đồng thời nhớ lại đặc điểm của thơ lục bát đã học để tìm điểm khác biệt.
Đây là câu tục ngữ được viết dưới dạng câu thơ lục bát
31
Theo em, các câu tục ngữ trên đây có thể giúp ích gì cho con người trong cuộc sống?
Dựa vào suy nghĩ bản thân, nêu cảm nhận của bản thân em.
Giúp con người dự đoán trước được tình hình thời tiết để biết cách xử lý, biết cách quan sát và nhận thức về các hiện tượng tự nhiên.
31
Hãy hình dung một tình huống giao tiếp có thể sử dụng các câu tục ngữ trên. Sau đó, viết một đoạn đối thoại hoặc một đoạn văn về tình huống này với độ dài khoảng 5, 6 câu.
Dựa vào trí tưởng tượng của bản thân. Viết đoạn hội thoại theo yêu cầu.
Vào một chiều buổi hè, Nam và Phúc đang ngồi trên ven đê xem thả diều. Bỗng Phúc chỉ tay lên trời và nói:
- Nam, nhìn kìa, trên bầu trời nhiều chuồn chuồn đang bay quá!
- Tớ nghe nói nhiều chuồn chuồn là báo hiệu sắp mưa đấy – Nam nói.
- Tớ nghe bà bảo còn phải phụ thuộc vào độ cao thấp mà chuồn chuồn bay mới xác định chính xác được. – Phúc đáp lại
- Vậy á. Là như nào thế? – Nam hỏi
- Bà tớ bảo “Chuồn chuồn bay thấp thì mưa/ Bay cao thì nắng, bay vừa thì râm”. – Phúc nói
- Ồ. Bây giờ tớ mới biết đó. Chắc điều đó là sự đúc kết kinh nghiệm của ông cha ta từ xưa nhỉ. – Nam hỏi Phúc.
- Chắc chắn là như vậy rồi- Phúc đáp lời.
