Bài 18: Hình tam giác đều. Hình vuông. Hình lục giác đều

Hoạt động 1

84

Trong các hình dưới đây (h.4.1), hình nào là tam giác đều?

Em hãy tìm một số hình ảnh tam giác đều trong thực tế.

Gợi ýarrow-down-icon

- Quan sát hình 4.1 và trả lời.

- Nêu một số hình tam giác đều em thấy trong thực tế.

Đáp ánarrow-down-icon

+ Trong hình 4.1 có hình b) là tam giác đều.

+ Một số hình ảnh thực tế: Hình biển báo giao thông, Mặt của khối rubic tam giác,...

Hoạt động 2

84

 

Cho tam giác đều ABC như hình 4.2.

1. Gọi tên các đỉnh, cạnh góc của tam giác đều ABC.

2. Dùng thước thẳng để đo và so sánh các cạnh của tam giác ABC.

3. Sử dụng thước đo góc để đo và so sánh các góc của tam giác ABC.

 

Gợi ýarrow-down-icon

1. Gọi tên 3 đỉnh, 3 cạnh và 3 góc của tam giác ABC

2. Đo và so sánh các cạnh

3. Đo và so sánh các góc

Đáp ánarrow-down-icon

1) Các đỉnh : A, B, C

    Các cạnh: AB, BC, AC

    Các góc: \(\widehat A,\,\widehat B,\,\widehat C\)

2) AB = 3cm, AC = 3 cm, BC = 3cm nên các cạnh của tam giác ABC bằng nhau

3) \(\widehat A = 60^0; \widehat B =60^0; \widehat C=60^0\) nên các góc của tam giác ABC bằng nhau và bằng \(60^o\)

Hoạt động 3

85

Em hãy tìm một số hình ảnh của hình vuông trong thực tế.

Gợi ýarrow-down-icon

Liệt kê một số hình ảnh của hình vuông trong thực tế.

Đáp ánarrow-down-icon

Một số hình ảnh của hình vuông trong thực tế là: bàn cờ vua, các ô cửa, mặt đồng hồ, mặt viên gạch lát nền, mỗi ô li trong vở, mặt của khối rubic lập phương, ...

Hoạt động 4

85

Quan sát hình 4.3a.

1. Nêu tên các đỉnh, cạnh, đường chéo của hình vuông ABCD (h.4.3b).

2. Dùng thước thẳng đo và so sánh độ dài các cạnh của hình vuông, hai đường chéo của hình vuông.

3. Dùng thước đo góc để đo và so sánh các góc của hình vuông.

Gợi ýarrow-down-icon

1. Nêu tên 4 đỉnh, 4 cạnh và 2 đường chéo của hình vuông.

2. Đo và so sánh độ dài 4 cạnh và hai đường chéo

3. Đo và so sánh 4 góc của hình vuông.

Đáp ánarrow-down-icon

1) Các đỉnh: A, B, C, D

    Các cạnh: AB, BC, CD, DA

    Các đường chéo: AC, BD

2) Độ dài các cạnh của hình vuông đều bằng nhau

    Độ dài 2 đường chéo của hình vuông bằng nhau

3) Các góc của hình vuông đều bằng nhau và bằng 90o

Hoạt động 5

86

1. Cắt sáu hình tam giác đều giống nhau và

ghép lại như hình 4.4a để được hình lục giác

đều như hình 4.4b.

2. Kể tên các đỉnh, cạnh góc của hình lục giác

đều ABCDEF.

3. Các cạnh của hình này có bằng nhau không?

4. Các góc của hình này có bằng nhau không

và bằng bao nhiêu độ?

Gợi ýarrow-down-icon

1. Em hãy cắt rồi ghép các hình như hướng dẫn

2. Kể tên 6 đỉnh, 6 cạnh và 6 góc của lục giác đều ABCDEF.

3. Dựa vào cánh ghép các tam giác đều giống nhau để nhận xét

4. Dựa vào các góc của các tam giác đều giống nhau để nhận xét

Đáp ánarrow-down-icon

2) Các đỉnh: A, B, C, D, E, F

    Các cạnh: AB, BC, CD, DE, EF, FA

    Các góc: \(\widehat A,\,\widehat B,\,\widehat C,\,\widehat D,\,\widehat E,\,\widehat F\)

3) Do ta ghép các tam giác đều giống nhau nên các cạnh của hình lục giác đều bằng nhau

4) Các góc của hình lục giác đều bằng hai lần góc của tam giác đều => Các góc của lục giác đều bằng nhau và bằng 120\(^o\)

Hoạt động 6

87

Hãy quan sát hình 4.5.

1. Hãy kể tên các đường chéo chính của hình lục giác đều ABCDEF.

2. Hãy so sánh độ dài các đường chéo chính với nhau.

 

Gợi ýarrow-down-icon

1. Kể tên ba đường chéo chính của hình lục giác đều ABCDEF

2. Dựa vào cách ghép các tam giác đều bằng nhau để so sánh các đường chéo chính.

Đáp ánarrow-down-icon

1) Các đường chéo chính của hình: AD, BE, CF

2) Độ dài các đường chéo chính bằng hai lần độ dài cạnh của tam giác đều nên độ dài các đường chéo chính bằng nhau.

Luyện tập

87

 

Cho hình lục giác đều như hình 4.6.

Ta đã biết, 6 tam giác đều ghép lại thành

hình lục giác đều, đó là những tam giác đều

nào? Ngoài 6 tam giác đều đó, trong hình em

còn thấy những tam giác đều nào khác?

 

Gợi ýarrow-down-icon

Dựa vào cách ghép để trả lời câu hỏi

Đáp ánarrow-down-icon

Các tam giác đều ghép thành hình lục giác đều là: tam giác ABO, tam giác BCO, tam giác CDO, tam giác DEO, tam giác EFO, tam giác FAO.

Trong hình còn có các tam giác đều: ACE, BDF.

Vận dụng

87

Hãy tìm một số hình ảnh có dạng hình lục giác đều trong thực tế. Qua tìm hiểu về hình tam giác đều, hình vuông, hình lục giác đều, em có nhận xét gì về đặc điểm chung (cạnh, góc) của các hình nói trên?

Gợi ýarrow-down-icon

Em hãy tìm một số hình ảnh có dạng hình lục giác đều trong thực tế.

Đáp ánarrow-down-icon

Hình ảnh có dạng hình lục giác đều: tổ ong, gạch lát nền, hộp bánh, ...

Câu hỏi

87

Qua tìm hiểu về hình tam giác đều, hình vuông, hình lục giác đều, em có nhận xét gì về đặc điểm chung (cạnh, góc) của các hình nói trên? 

Đáp ánarrow-down-icon

Qua tìm hiểu về hình tam giác đều, hình vuông, hình lục giác đều, em thấy các góc và các cạnh trong từng hình là bằng nhau

Thử thách

87

Một cái bánh có mặt trên là hình lục giác đều. Em hãy cắt bánh để chia đều cho:

a) 6 bạn;              

b) 12 bạn;           

c) 4 bạn.

Gợi ýarrow-down-icon

Chia hình lục giác đều thành 6 phần, 12 phần, và 4 phần bằng nhau

Đáp ánarrow-down-icon

Cắt bánh theo hình vẽ dưới đây:

Bài tập 4.1

88

Hãy kể tên một số vật dụng, họa tiết, công trình kiến trúc,... có hình ảnh của tam giác đều, hình vuông, hình lục giác đều. 

Gợi ýarrow-down-icon

Em hãy kể tên một số vật dụng, họa tiết, công trình kiến trúc,... có hình ảnh của tam giác đều, hình vuông, hình lục giác đều mà em biết

Đáp ánarrow-down-icon

Tam giác đều : biển báo giao thông, giá đựng sách, ...

Hình vuông : khuôn bánh chưng, gạch đá hoa, cửa sổ, ...

Hình lục giác đều: hộp mứt, giá sách, viên gạch lát nền,....

Bài tập 4.2

88

Vẽ tam giác đều có cạnh bằng 2 cm.

Gợi ýarrow-down-icon

Bước 1: Vẽ đoạn thẳng AB = 2cm.

Bước 2: Dùng ê ke có góc 60o vẽ góc BAx bằng 60o.

Bước 3: Vẽ góc Aby bằng 60o. Hai tia Ax và By cắt nhau tại C, ta được tam giác đều ABC cạnh 2 cm.

Đáp ánarrow-down-icon

Bài tập 4.3

88

Vẽ hình vuông có cạnh bằng 5 cm.

Gợi ýarrow-down-icon

Bước 1. Vẽ đoạn thẳng AB = 5 cm.

Bước 2. Vẽ đường thẳng vuông góc với AB tại A. Xác định điểm D trên đường thẳng đó sao cho AD = 5 cm.

Bước 3. Vẽ đường thẳng vuông góc với AB tại B. Xác định điểm C trên đường thẳng đó sao cho BC = 5 cm.

Bước 4. Nối C với D ta được hình vuông ABCD cạnh bằng 5cm.

Đáp ánarrow-down-icon

Bài tập 4.4

88

Cắt và ghép để được một cái hộp có nắp theo hình gợi ý dưới đây:

Gợi ýarrow-down-icon

Cắt và ghép theo gợi ý của đề bài

Đáp ánarrow-down-icon

Cắt tấm bìa theo hình gợi ý rồi gấp lại thành chiếc hộp có nắp là hình vuông màu xanh.

Bài tập 4.5

88

 

Có nhiều cách để trang trí một hình vuông, chẳng hạn như hình bên. Em hãy vẽ một hình vuông trên tờ giấy A4 và Trtrí theo cách của mình.

 

Gợi ýarrow-down-icon

Vẽ một hình vuông rồi Trtrí theo cách mà em thích

Đáp ánarrow-down-icon

Vẽ một hình vuông rồi Trtrí theo cách mà em thích

Bài tập 4.6

88

 

Quan sát hình dưới đây và chỉ ra ít nhất hai cách, để một con kiến bò từ A đến B theo đường chéo của các hình vuông nhỏ?

 

 

Gợi ýarrow-down-icon

Tìm hai cách để con kiến bò từ A đến B theo đường chéo của các hình vuông nhỏ.

Đáp ánarrow-down-icon

Cách 1:

Cách 2:

Cách 3:

Cách 4: 

Bài tập 4.7

88

Gấp và cắt hình tam giác đều từ một tờ giấy hình vuông theo hướng dẫn sau:

Gợi ýarrow-down-icon

Em hãy gấp giấy theo hướng dẫn

Đáp ánarrow-down-icon

Em hãy gấp giấy theo hướng dẫn.

Bài tập 4.8

88

Người ta muốn đặt một trạm biến áp để đưa điện về sáu ngôi nhà. Phải đặt trạm biến áp ở đâu để khoảng cách từ trạm biến áp đến sáu ngôi nhà bằng nhau, biết rằng sáu ngôi nhà ở vị trí sáu đình của hình lục giác đều?

Gợi ýarrow-down-icon

Dựa vào tính chất của lục giác đều

Đáp ánarrow-down-icon

Phải đặt trạm biến áp ở tâm O hình lục giác đều tạo bởi sáu ngôi nhà vì O cách đều 6 ngôi nhà.