Bài 2: Hai đường thẳng cắt nhau, hai đường thẳng song song

Khởi động

80

Quan sát một phần bản đồ giao thông ở TP. Hồ Chí Minh và đọc tên một số đường phố. Hai đường phố nào gợi lên hình ảnh hai đường thẳng song song? Hai đường thẳng cắt nhau.

Gợi ýarrow-down-icon

Đọc tên các tuyến phố

Các tuyến phố giao nhau gợi bên hình ảnh 2 đường thẳng cắt nhau

Đáp ánarrow-down-icon

Một số đường phố là: Nguyễn Đình Chiểu, Võ Văn Tần, Nguyễn Thị Minh Khai, Hai Bà Trưng, Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phạm Ngọc Thạch, Nguyễn Văn Khiêm, Lê Duẩn, Pasteur,...

*Hai đường phố gợi nên hình ảnh hai đường thẳng song song là: Nguyễn Đình Chiểu và Nguyễn Thị Minh Khai; Pasteur và Hai Bà Trưng;...

*Hai đường phố gợi nên hình ảnh hai đường thẳng cắt nhau là: Nguyễn Thị Minh Khai và Hai Bà Trưng; Nguyễn Thị Minh Khai và Pasteur;...

Hoạt động 1

80

Hai đường thẳng ở Hình 26 có bao nhiêu điểm chung?

Gợi ýarrow-down-icon

Quan sát Hình 26 rồi trả lời câu hỏi.

Đáp ánarrow-down-icon

Hai đường thẳng ở Hình 26 có 1 điểm chung là O.

Luyện tập vận dụng 1

81

Cho Hình 29.

a) Vẽ đường thẳng d đi qua hai điểm A và B.

b) Đường thẳng d có cắt đường thẳng c hay không?

Gợi ýarrow-down-icon

Vẽ đường thẳng d đi qua hai điểm A và B và nhận xét xem đường thẳng d có cắt đường thẳng c hay không.

Đáp ánarrow-down-icon

Luyện tập vận dụng 2

81

Cho ba điểm M, N, P như Hình 30.

a) Vẽ đường thẳng NP.

b) Vẽ hai đường thẳng đi qua M và cắt đường thẳng NP.

Gợi ýarrow-down-icon

Vẽ hình theo yêu cầu đề bài.

Đáp ánarrow-down-icon

a)

b)

Hoạt động 2

81

Mỗi bức ảnh sau đây gợi nên hình ảnh về hai đường thẳng. Hai đường thẳng đó có điểm chung không?

Gợi ýarrow-down-icon

Quan sát hai bức ảnh và trả lời câu hỏi.

Đáp ánarrow-down-icon

Hai đường thẳng không có điểm chung.

Luyện tập vận dụng 3

82

Quan sát Hình 34.

a) Chỉ ra các cặp đường thẳng song song.

b) Chỉ ra các cặp đường thẳng cắt nhau.

Gợi ýarrow-down-icon

+) Hai đường thẳng a và b không có điểm chung nào, ta nói chung song song với nhau. Ta viết a // b hoặc b // a.

+) Hai đường thẳng a và b có duy nhất 1 điểm chung, ta nói chúng cắt nhau

Đáp ánarrow-down-icon

a) Các cặp đường thẳng song song: a // d ; b // c

b) Các cặp đường thẳng cắt nhau: a cắt b, a cắt c; d cắt b, d cắt c.

Bài tập 1

83

Quan sát Hình 35, đọc tên hai đường thẳng song song, hai đường thẳng cắt nhau và chỉ ra giao điểm của chúng (nếu có).

Gợi ýarrow-down-icon

- Hai đường thẳng a và b  không có điểm chung nào, ta nói chung song song với nhau.

- Hai đường thẳng chỉ có một điểm chung gọi là hai đường thẳng cắt nhau và điểm chung được gọi là giao điểm của hai đường đó.

Đáp ánarrow-down-icon

Hai đường thẳng song song là đường thẳng a và d.

Hai đường thẳng cắt nhau là đường thẳng b và c (giao điểm là H), n và m (giao điểm là T).

Bài tập 2

83

Quan sát Hình 36 và chỉ ra:

a) Các cặp đường thẳng song song

b) Các cặp đường thẳng cắt nhau

Gợi ýarrow-down-icon

- Hai đường thẳng a và b  không có điểm chung nào, ta nói chung song song với nhau.

- Hai đường thẳng chỉ có một điểm chung gọi là hai đường thẳng cắt nhau và điểm chung được gọi là giao điểm của hai đường đó.

Đáp ánarrow-down-icon

a) Các cặp đường thẳng song song: a//b; a//c ; b//c; d//e.

b) Các cặp đường thẳng cắt nhau: a và d; a và e; b và d; b và e; c và d; c và e.

Bài tập 3

83

Quan sát Hình 37. Hãy nêu các cặp đường thẳng cắt nhau và xác định giao điểm của chúng.

Gợi ýarrow-down-icon

- Hai đường thẳng chỉ có một điểm chung gọi là hai đường thẳng cắt nhau và điểm chung được gọi là giao điểm của hai đường đó.

Đáp ánarrow-down-icon

AB cắt AE tại A

AB cắt DB tại B

DE cắt AE tại E

DE cắt DB tại D

AE cắt DB tại C.

Bài tập 4

83

Cho ba điểm H, I, K thẳng hàng.

a) Điểm K có thuộc đường thẳng IH không?

b) Vẽ đường thẳng d đi qua H và không đi qua I. Đường thẳng d có song song với đường thẳng IK không?

Gợi ýarrow-down-icon

- Ba điểm thẳng hàng cùng thuộc một đường thẳng.

- Hai đường thẳng có 1 điểm chung thì cắt nhau.

- Hai đường thẳng không có điểm chung thì song song.

Đáp ánarrow-down-icon

a) K thuộc đường thẳng IH do ba điểm H, I, K thẳng hàng

b) Đường thẳng d không song song với đường thẳng IK vì d cắt IK tại H.

Bài tập 5

83

Cho ba điểm P, Q, R không thẳng hàng. Vẽ các đường thẳng đi qua hai trong ba điểm đã cho.

a) Điểm P là giao điểm của hai đường thẳng nào?

b) Chỉ ra các cặp đường thẳng cắt nhau.

Gợi ýarrow-down-icon

- Vẽ ba đường thẳng đi qua hai trong ba điểm đã cho.

- Quan sát hình vừa vẽ để trả lời câu hỏi.

Đáp ánarrow-down-icon

 

a) P là giao của đường thẳng PQ và PR

b) Các cặp đường thẳng cắt nhau:

PQ và PR 

QP và QR 

RP và RQ

Bài tập 6

83

Vẽ hình theo cách diễn đạt sau:

a) Đường thẳng AB và đường thẳng CD cắt nhau tại I.

b) Hai đường thẳng a và b cắt nhau tại O, đường thẳng c cắt a tại P và cắt b tại Q.

Gợi ýarrow-down-icon

Vẽ hình theo cách diễn đạt.

Đáp ánarrow-down-icon