19
Mua 5m vải hết 80 000 đồng. Hỏi mua 7m vải loại đó hết bao nhiêu tiền?
Giải bài toán đã cho theo phương pháp "rút về đơn vị":
- Tìm số tiền mua 1m1m vải = số tiền mua 3m3m vải : 3.
- Tìm số tiền mua 7m7m vải = số tiền mua 1m1m vải × 7.
Tóm tắt:
5m : 80 000 đồng
7m : ... đồng?
Bài giải
Mua 1m vải hết:
80 000 : 5 = 16 000 (đồng)
Mua 7m vải hết:
16 000 x 7 = 112 000 (đồng)
Đáp số: 112 000 đồng.
19
Một đội trồng rừng trung bình cứ 3 ngày trồng được 1200 cây thông. Hỏi trong 12 ngày đội đó trồng được bao nhiêu cây thông?
Có thể giải bằng 2 cách:
Cách 1: Dùng phương pháp rút về đơn vị.
Cách 2: Dùng phương pháp tìm tỉ số.
Tóm tắt:
3 ngày : 1200 cây thông
12 ngày : ... cây thông?
Bài giải
Cách 1: Phương pháp rút về đơn vị
Trong một ngày đội đó trồng được số cây thông là:
1200:3=400 (cây thông)
Trong 1212 ngày đội đó trồng được số cây thông là:
400×12=4800 (cây thông)
Cách 2: Phương pháp tìm tỉ số
12 ngày gấp 3 ngày số lần là:
12:3=4 (lần)
Trong 12 ngày đội đó trồng được số cây thông là:
1200×4=4800 (cây thông)
Đáp số: 4800 cây thông.
19
Số dân ở một xã hiện nay có 4000 người.
a) Với mức tăng hằng năm là cứ 1000 người thì tăng thêm 21 người, hãy tính xem một năm sau số dân của xã đó tăng thêm bao nhiêu người.
b) Nếu hạ mức tăng hằng năm xuống là cứ 1000 người chỉ tăng thêm 15 người, thì sau một năm số dân của xã đó tăng thêm bao nhiêu người?
Có thể giải bài toán bằng phương pháp tìm tỉ số:
- Tìm tỉ số giữa 4000 người và 1000 người.
- Tìm số người tăng lên = 21 × tỉ số giữa 4000 người và 1000 người.
- Tìm số người tăng lên = 15 × tỉ số giữa 4000 người và 1000 người.
a) Tóm tắt:
1000 người : tăng 21 người
4000 người : tăng ... người ?
Giải
4000 người gấp 1000 người gấp số lần là :
4000 : 1000 = 4 (lần)
Sau một năm số dân xã đó tăng thêm số người là :
21 × 4 = 84 (người)
Đáp số: 84 người.
b) Tóm tắt:
1000 người: tăng 15 người
4000 người: tăng ... người?
Giải:
4000 người gấp 1000 người gấp số lần là :
4000 : 1000 = 4 (lần)
Sau một năm số dân xã đó tăng thêm số người là :
15 × 4 = 60 (người)
Đáp số: 60 người.
Chọn phát biểu đúng nhất trong các phát biểu sau?
A. Hai đại lượng tỉ lệ thuận tức là đại lượng này tăng lên bao nhiêu lần thì đại lượng kia cũng tăng lên bấy nhiêu lần.
B. Hai đại lượng tỉ lệ thuận tức là đại lượng này giảm bao nhiêu lần thì đại lượng kia cũng giảm đi bấy nhiêu lần.
C. Hai đại lượng tỉ lệ nghịch tức là đại lượng này tăng lên bao nhiêu lần thì đại lượng kia giảm đi bấy nhiêu lần và ngược lại đại lượng này giảm bao nhiêu lần thì đại lượng kia lại tăng bấy nhiêu lần.
D. Cả ba đáp án trên đều đúng.
+ Hai đại lượng tỉ lệ thuận tức là đại lượng này tăng lên bao nhiêu lần thì đại lượng kia cũng tăng lên bấy nhiêu lần và ngược lại đại lượng này giảm đi bao nhiêu lần thì đại lượng kia cũng giảm đi bấy nhiêu lần.
+ Hai đại lượng tỉ lệ nghịch tức là đại lượng này tăng lên bao nhiêu lần thì đại lượng kia lại giảm đi bấy nhiêu lần và ngược lại đại lượng này giảm đi bao nhiêu lần thì đại lượng kia tăng lên bấy nhiêu lần.
Vậy cả ba phát biểu A, B, C đều đúng.
Biết Lan mua 3 quyển vở hết 12000 đồng, mua 6 quyển vở hết 24000 đồng. Hỏi đại lượng “số quyển vở” và “số tiền” có quan hệ gì với nhau?
A. Là hai đại lượng tỉ lệ thuận
B. Là hai đại lượng tỉ lệ nghịch
Ta thấy mua càng nhiều quyển vở thì số tiền càng tăng lên và số quyển vở tăng lên bao nhiêu lần thì số tiền cũng tăng lên bấy nhiêu lần. Vậy hai đại lượng “số quyển vở” và “số tiền” là hai đại lượng tỉ lệ thuận.
Cho bài toán: 8 người làm xong một công việc phải hết 5 ngày. Hỏi nếu 4 người thì làm xong một công việc đó trong bao lâu? (Biết mỗi người đều làm việc như nhau).
Hỏi có mấy phương pháp để giải bài toán trên?
A. 1 phương pháp
B. 2 phương pháp
C. 3 phương pháp
D. 4 phương pháp
Đối với dạng bài về quan hệ tỉ lệ, ta có thể làm theo 2 cách sau:
Cách 1: dùng phương pháp rút về đơn vị.
Cách 2: dùng phương pháp tìm tỉ số.
Mua 6 quyển vở thì hết 54000 đồng. Hỏi mua 9 quyển vở như thế thì hết bao nhiêu tiền?
A. 9000 đồng
B. 72000 đồng
C. 81000 đồng
D. 135000 đồng
Cách 1: Phương pháp rút về đơn vị
Mua 1 quyển vở hết số tiền là:
54000 : 6 = 9000(đồng)
Mua 9 quyển vở như thế hết số tiền là:
9000 x 9 = 81000 (đồng)
Đáp số: 81000 đồng
Cách 2: Phương pháp dùng tỉ số
9 quyển vở gấp 6 quyển vở số lần là:
9 : 6 = 
(lần)
Mua 9 quyển vở như thế hết số tiền là:
54000 x 
= 81000 (đồng)
Đáp số:81000 đồng
Có 15 người làm xong một công việc trong 16 ngày. Hỏi nếu có 24 người thì sẽ làm xong công việc đó trong bao nhiêu ngày? (Biết mức làm của mỗi người là như nhau).
A. 8 ngày
B. 10 ngày
C. 12 ngày
D. 14 ngày
(Phương pháp rút về đơn vị)
Một người làm xong công việc đó trong số ngày là:
15 x 16 = 240 (ngày)
Nếu có 24 người thì sẽ làm xong công việc đó trong số ngày là:
240 : 24 = 10 (ngày)
Đáp số: 10 ngày.
Điền số thích hợp vào ô trống:
Một đội công nhân trong 3 ngày trồng được 145 cây. Vậy trong 15 ngày đội đó trồng được 
cây.
(Phương pháp dùng tỉ số)
15 ngày gấp 3 ngày số lần là:
15 : 3 = 5 (lần)
Trong 15 ngày đội đó trồng được số cây là:
145 x 5 = 725 (cây)
Đáp số: 725 cây
Vậy số thích hợp điền vào ô trống là 725.
Điền số thích hợp vào ô trống:
10 người làm xong một công việc phải mất 7 ngày. Muốn làm xong công việc đó trong 5 ngày thì cần người (biết mức làm của mỗi người như nhau).
(Phương pháp rút về đơn vị)
Một người làm xong công việc đó trong số ngày là:
10 x 7 = 70 (ngày)
Muốn làm xong công việc đó trong 5 ngày thì cần số người là:
70 : 5 = 14 (người)
Đáp số: 14 người.
Vậy số thích hợp điền vào ô trống là 14.
