141
Chọn một từ ngữ phù hợp trong khung thay cho mỗi □ trong đoạn thơ sau:
Vàng rực, vàng thơm, vàng óng, vàng mượt
Gà con □ lông tơ
Hoa cải □ đón chờ đàn ong
Kén tằm □ đầu nong
Tới mùa lúa chín cánh đồng □.
Theo Mai Đình Phẩm
Gà con vàng óng lông tơ
Hoa cải vàng thơm đón chờ đàn ong
Kén tằm vàng óng đầu nong
Tới mùa lúa chín cánh đồng vàng rực.
141
Đọc câu thơ sau và thực hiện yêu cầu:
Mùa xuân là Tết trồng cây
Làm cho đất nước càng ngày càng xuân.
Hồ Chí Minh
a. Từ xuân" trong dòng thơ nào mang nghĩa gốc, từ "xuân" trong dòng thơ nào mang nghĩa chuyển?
b. Tìm thêm 1 – 2 nghĩa chuyển của từ "xuân".
c. Đặt một câu với từ "xuân" mang nghĩa gốc, một câu với từ "xuân" mang nghĩa chuyển.
a. Trong câu thơ "Mùa xuân là Tết trồng cây", từ "xuân" mang nghĩa gốc. Trong câu thơ "Làm cho đất nước càng ngày càng xuân", từ "xuân" mang nghĩa chuyển, chỉ sự phát triển, tiến bộ của đất nước.
b. Một vài nghĩa chuyển của từ "xuân" có thể là: sự phát triển, sự tiến bộ, sự thịnh vượng, sự mới mẻ, sự tươi trẻ.
c. Câu với từ "xuân" mang nghĩa gốc: Trong mùa xuân, hoa anh đào nở rộ trên khắp đất nước.
Câu với từ "xuân" mang nghĩa chuyển: Sự phát triển kinh tế làm cho đất nước ngày càng xuân.
142
Tìm và nêu tác dụng của điệp từ, điệp ngữ trong mỗi đoạn thơ, đoạn văn sau:
a.Ngày mai, muôn điều mới lạ
Viết từ thơ ấu ngọt ngào
Viết từ lời thầy nhắn nhủ
Với bao kì vọng, tin yêu.
Vũ Nguyệt Anh
b. Gió tây lướt thướt bay qua rừng, quyến hương thảo quả đi, rãi theo triền núi, đưa hương thảo quả ngọt lựng, thơm nồng vào những thôn xóm Chin San. Gió thơm. Cây cỏ thơm. Đất trời thơm. Người đi từ rừng thảo quả về, hương thơm đậm ủ ấp trong từng nếp áo, nếp khăn.
Theo Ma Văn Kháng
a.
- Điệp ngữ: Viết từ….
=> Tác dụng:
- Nhấn mạnh muôn điều mới lạ bắt đầu từ hôm nay. Vì vậy chúng mình cần trân trọng hiện tại, trân trọng tuổi thơ, chăm chỉ học bài.
- Làm nổi bật ý, tạo sự nhịp nhàng cho câu, đoạn văn, đoạn thơ.
b.
- Điệp từ: thơm:
=> Tác dụng:
+ Nhấn mạnh hương thơm của rất nhiều sự vật, khiến hương thơm trở nên lan tỏa, nồng nàn hơn.
+ Làm nổi bật ý, tạo sự nhịp nhàng cho câu, đoạn văn, đoạn thơ.
