Bài 12: Núi lửa và động đất

Câu hỏi mục 1

133

1. Quan sát hình 1 và đọc thông tin trong mục 1, em hãy mô tả hiện tượng núi lửa và nguyên nhân hình thành núi lửa.

2. Theo em, núi lửa phun trào sẽ gây ra những hậu quả gì?

Gợi ýarrow-down-icon

Quan sát hình 1 và đọc thông tin mục 1 SGK.

Đáp ánarrow-down-icon

1. Hiện tượng núi lửa

- Núi lửa phun là một hiện tượng tự nhiên trên Trái Đất. Khi núi lửa phun, một dạng chất lỏng nóng bỏng trong lòng hành tinh sẽ được giải phóng tạo ra dung nham và tro bụi.

- Nguyên nhân hình thành núi lửa: 

+ Nhiệt độ bên dưới bề mặt Trái Đất rất nóng, càng xuống sâu, nhiệt độ càng tăng, thậm chí lên đến 5000 độ C, có thể làm tan chảy hầu hết các loại đá cứng. Đá được đun nóng và tan chảy, chúng giãn nở ra, do đó cần nhiều không gian hơn. Khi áp lực của các dòng chảy mac-ma cao hơn áp lực tạo bởi lớp đá bên trên, dòng mac-ma phun trào lên trên qua miệng núi và tạo thành núi lửa.

+ Sự xô húc hay tách giãn giữa các địa mảng cũng là một trong những nguyên nhân tạo ra núi lửa.

2. Hậu quả

- Gây thiệt hại nặng nề cho các vùng lân cận: vùi lấp các thành thị, làng mạc, ruộng nương, gây thiệt hại về người và cửa.

- Tro bụi núi lửa gây ô nhiễm không khí.

Câu hỏi mục 2

134

1. Quan sát hình 2 và thông tin trong mục 2, em hãy nêu hậu quả do động đất gây ra.

Hình 2. Nhà cửa đổ nát sau một trận động đất ở Tứ Xuyên, Trung Quốc năm 2008

2. Quan sát các hình sau, hãy cho biết những hành động đúng khi động đất xảy ra.

Gợi ýarrow-down-icon

1. Quan sát hình 2 và đọc thông tin trong mục 2.

2. Quan sát hành động của các bạn trong hình.

Đáp ánarrow-down-icon

1. Hậu quả do động đất gây ra

- Gây thiệt hại trầm trọng về người và của.

- Tàn phá các công trình, nhà cửa,...

- Kích động lở đất, lở tuyết, sóng thần, nước triều giả, vỡ đê,...

2. Những hành động đúng khi động đất xảy ra

Tất cả các hành động đều đúng: Chui xuống gầm bàn, không đi thang máy, không đi ô tô, bảo vệ đầu.

Luyện tập và Vận dụng 1

134

Nếu đang trong lớp học mà có động đất xảy ra, em sẽ làm gì để bảo vệ mình?

Gợi ýarrow-down-icon

Vận dụng kiến thức đã học vào tình huống thực tế.

Đáp ánarrow-down-icon

- Em sẽ tìm vị trí trú ẩn như gầm bàn, gầm ghế hoặc góc tường để tránh đồ vật rơi xuống đầu.

- Ngồi theo tư thế khom lưng, một tay ôm đầu gối, tay còn lại có thể che gáy, ôm đầu để bảo vệ vùng quan trọng này. Sử dụng ba lô để che lên gáy.

Luyện tập và Vận dụng 2

134

Em hãy tìm kiếm thông tin về thảm họa do một trận động đất hoặc núi lửa gây ra trên thế giới và chia sẻ trước lớp.

Gợi ýarrow-down-icon

Tìm kiếm thông tin trên Internet.

Đáp ánarrow-down-icon

Động đất tại Nhật Bản năm 2011

Thế giới không thể nào quên thảm họa kép kinh hoàng xảy ra lúc hơn 14 giờ ngày 11/3/2011 tại Nhật Bản.

Đúng 14h46 theo giờ đại phương, đại địa chấn Honshu độ lớn 9,1 khởi phát ngoài khơi hòn đảo Honshu ở phía Đông Bắc Nhật Bản, gây ra sóng thần cao đến 40 m ập vào đất liền, phá hủy mọi thứ trên đường đi của nó.

Theo thống kê chính thức, 15.899 người đã thiệt mạng với 2.572 người vẫn mất tích và được cho là đã chết, trên 6.000 người bị thương. Nhiều thị trấn bị xóa sổ khỏi bản đồ. Tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima nằm gần bờ biển, sóng thần tấn công đã làm hỏng hoàn toàn các hệ thống làm mát thanh nhiên liệu hạt nhân, gây ra thảm hoạ nghiêm trọng, khiến các vùng dân cư xung quanh bị nhiễm phóng xạ. Nhiều nơi 10 năm sau con người vẫn chưa thể sinh sống trở lại.