Bài 19: Bước ngoặt lịch sử

Câu hỏi 1

96

1. Việc nhà Đường công nhân chức Tiết độ sứ cho Khúc Thừa Dụ thể hiện điều gì?

2. Hãy cho biết những việc làm của Khúc Thừa Dụ và Khúc Hạo để xây dựng nền tự chủ cho dân tộc.

Gợi ýarrow-down-icon

1. Dựa vào thông tin trong bài học

2. Đọc tư liệu

Đáp ánarrow-down-icon

1. Việc nhà Đường công nhận chức Tiết độ sứ cho Khúc Thừa Dụ thể hiện:

+ Nhà Đường đã suy yếu.

+ Khúc Thừa Dụ thực hiện cuộc cướp chính quyền một cách khéo léo, đẩy nhà Đường vào thế đã rồi- buộc phải công nhận chính quyền tự chủ của người Việt.

2. Những việc làm của Khúc Thừa Dụ và Khúc Hạo để xây dựng nền tự chủ cho dân tộc:

Việc làm của Khúc Thừa DụViệc làm của Khúc Hạo
Đánh chiếm Đại La và tự xưng Tiết độ xứTiến hành cải cách tiến bộ,
Xây dựng một chính quyền tự chủTổ chức lại các đơn vị hành chính.
 Chiêu mộ thêm binh lính.
 Chỉnh lại mức thuế, đặt quan lại mới phụ trách việc thu thuế.
 Bãi bỏ chính sách bóc lột của quan lại đô hộ.

=>Đặt nền móng cho việc xây dựng chính quyền tự chủ của một nhà nước độc lập với phương Bắc.

Câu hỏi 2

97

Dựa vào lược đồ 19.2 kết hợp với thông tin trong bài học, em hãy trình bày những điểm chính về diễn biến và kết quả chống quân Nam Hán do Dương Đình Nghệ lãnh đạo.

Gợi ýarrow-down-icon

Dựa vào thông tin trong bài học

Đáp ánarrow-down-icon

* Diễn biến chính Dương Đình Nghệ chống quân Nam Hán:

- Từ Làng Giàng (Thiệu Dương, Thanh Hóa), Dương Đình Nghệ xây dựng lực lượng ngày càng lớn mạnh.

- Năm 931, Dương Đình Nghệ đem quân tấn công thành Đại La.

- Quân Nam Hán lo sợ, vội cho người về nước xin viện binh. Viện binh chưa đến thì Dương Đình Nghệ đã chiếm được Đại La, và chủ động đón đánh quân tiếp viện. Quân Nam Hán đại bại, tướng Trình Bảo bị chém đầu.

* Kết quả: Dương Đình Nghệ tự xưng là Tiết độ sứ, khôi phục nền tự chủ. 

Câu hỏi 3

98

Dựa vào thông tin và các tư liệu bên dưới, em hãy:

- Tóm tắt kế hoạch đánh giặc của Ngô Quyền (nhận định điểm mạnh, điểm yếu của kẻ thù; địa điểm đón đánh; dự kiến về thời gian và cách đánh,…)

- Nêu ý nghĩa của chiến thắng Bạch Đằng đối với lịch sử dân tộc.

Gợi ýarrow-down-icon

Dựa vào thông tin trong bài học

Đáp ánarrow-down-icon

Tóm tắt kế hoạch đánh giặc của Ngô Quyền:

+ Điểm mạnh của kẻ thù: chiến thuyền to, hiện đại. Quân đông, được trang bị tinh nhuệ.

+ Điểm yếu của kẻ thù: dễ thụ động, hoang mang, hoảng loạn, rối lòng quân khi gặp hiện tượng nào đó bị bất ngờ

+ Thời điểm: Cuối năm 938, Lưu Hoằng Tháo đem thuyền chiến lăm le tiến vào bờ cõi nước ta

+ Địa điểm: Trên sông Bạch Đằng.

Cách đánh:

+ Ngô Quyền sai người đem cọc vạt nhọn đầu bịt sắt đóng ngầm trước của biển

+ Khi quân giặc tiến vào, Ngô Quyền sẽ cho thuyền nhỏ ra khiêu chiến, nhử quân giặc tiến vào sâu cửa sông, nhử quân giặc vào bãi cọc ngầm

+ Khi thủy triều rút, Ngô Quyền hạ lệnh tấn công, thuyền giặc va vào cọc nhọn, ta đem thuyền nhỏ ra đánh khiến quân giặc hoảng loạn nhảy xuống sông, Lưu Hoằng Tháo tử trận.

Ý nghĩa của chiến thắng Bạch Đằng đối với lịch sử dân tộc:

- Trận thắng lớn ở sông Bạch Đằng năm 938 có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với lịch sử Việt Nam, nó đã giúp chấm dứt 1000 năm Bắc thuộc trong lịch sử Việt Nam, mở ra một thời kỳ độc lập tự chủ lâu dài.

Luyện tập và Vận dụng 1

99

Điều sự kiện vào các mốc thời gian trong sơ đồ bên dưới? Tại sao những sự kiện đó lại tạo nên bước ngoặt lịch sử đầu thế kỉ X

Gợi ýarrow-down-icon

Quan sát lược đồ và chọn lọc thông tin phù hợp.

Đáp ánarrow-down-icon

Những sự kiện này tạo nên bước ngoặt lịch sử đầu thế kỉ X vì nó chấm dứt thời Bắc thuộc, mở ra thời kì mới trong lịch sử dân tộc ta, thời kì độc lập, tựu chủ lâu dài

Luyện tập và Vận dụng 2

99

Em hãy tra cứu thông tin để biết hiện nay có những con đường, trường học, xã hay di tích lịch sử,… nào mang tên các vị anh hùng dân tộc trong thời Bắc thuộc.

Gợi ýarrow-down-icon

Liên hệ thực tế

Đáp ánarrow-down-icon

- Một số con đường quận, huyện mang tên các vị anh hùng trong thời kì Bắc thuộc: Khúc Thừa Dụ, Ngô Quyền, Mai Thúc Loan, Hai Bà Trưng,..

- Một số trường học: Trưng Vương, Mai Hắc Đế, Ngô Quyền,…

- Một số di tích lịch sử: đền thờ Hai Bà Trưng, Ngô Quyền.