Bài 13: Thời tiết và khí hậu. Các đới khí hậu trên Trái Đất.

- Nhiệt kế hình 13.2 chỉ 250C.

- Nhiệt độ không khí là độ nóng, lạnh của không khí.

- Không khí có nhiệt độ là do mặt đất hấp thu năng lượng nhiệt của Mặt Trời, bức xạ lại vào không khí, làm không khí nóng lên.

- So sánh nhiệt độ trung bình năm của một số địa điểm trên thế giới (bảng 13.1):

+ Xin-ga-po có nhiệt độ cao nhất (28,3 độ C) - vĩ độ thấp.

+ An-ta, Na Uy ở vĩ độ cao nhưng nhiệt độ trung bình năm thấp nhất (2,5 độ C).

- Kết luận:

+ Vùng vĩ độ cao do góc chiếu của tia sáng Mặt Trời với bề mặt Trái Đất nhỏ, nhận được ít nhiệt nên có nhiệt độ thấp.

+ Vùng vĩ độ thấp do góc chiếu của tia sáng Mặt Trời với về mặt Trái Đất lớn, nhận được nhiều nhiệt nên có nhiệt độ cao.

- Chỉ số 52,3% thể hiện độ ẩm không khí.

- Quá trình hình thành mây và mưa:

+ Không khí liên tục được cung cấp hơi nước do quá trình bốc hơi từ đại dương và lục địa.

+ Khi không khí đã bão hòa hơi nước (độ ẩm là 100%) mà vẫn tiếp tục được bổ sung hơi nước hoặc gặp lạnh, hơi nước sẽ ngưng tụ thành mây.

+ Các hạt nước trong mây lớn dần và khi đủ nặng sẽ rơi xuống thành mưa.

Sự khác nhau cơ bản của thời tiết và khí hậu

- Thời tiết diễn ra trong thời gian ngắn, phạm vi nhỏ và hay thay đổi.

- Khí hậu diễn ra trong thời gian dài, có tính quy luật, phạm vi rộng và khá ổn định.

Các đới khí hậu trên Trái Đất

- Đới khí hậu nhiệt đới;

- Hai đới khí hậu ôn đới;

- Hai đới khí hậu hàn đới.

Chọn 1 trong các đới khí hậu trên để trình bày

(Lưu ý: Luyện tập và Vận dụng  chỉ yêu cầu trình bày 1 trong 3 đới khí hậu, em chọn 1 đới khí hậu để trình bày, không cần viết hết cả 3).

* Đặc điểm đới khí hậu nhiệt đới

- Vị trí: nằm giữa 2 đường chí tuyến Bắc và Nam.

- Nhiệt độ: cao quanh năm.

- Lượng mưa: 1 000 - 2 000 mm.

- Gió thổi thường xuyên: Gió Mậu dịch.

* Đặc điểm đới khí hậu ôn đới

- Vị trí: nằm giữa các đường chí tuyến đến vòng cực.

- Nhiệt độ: trung bình, các mùa trong năm rõ rệt.

- Lượng mưa: 500 - 1 500 mm.

- Gió thổi thường xuyên: Gió Tây ôn đới.

* Đặc điểm đới khí hậu hàn đới

- Vị trí: từ 2 vòng cực đến cực.

- Nhiệt độ: thấp, lạnh giá quanh năm.

- Lượng mưa: dưới 500 mm.

- Gió thổi thường xuyên: Gió Đông cực.

1. - Nhiệt độ trung bình tháng = Tổng nhiệt độ các ngày trong tháng : Số ngày trong tháng.

- Nhiệt độ trung bình năm = Tổng nhiệt độ trung bình các tháng trong năm : 12.

2. - Nhiệt độ trung bình ngày trong tháng 11 của Hà Nội: (19+19+27+23) : 4 = 220C.

- Nhiệt độ cao nhất là 270C. Nhiệt độ thấp nhất là 190C.

- Nhiệt độ cao nhất và thấp nhất chênh nhau 80C.

- Nên: Ở trong nhà khi trời mưa giông có sấm sét, rút dây điện của các thiết bị điện tử,…

- Không nên: Ra ngoài khi trời mưa gió; không trú mưa dưới những cây lớn, đặc biệt là những cây riêng lẻ,...