Bài 4: Đo chiều dài

Vì thước kẻ đo chiều dài tối đa thường khoảng 20 -30 cm nên chỉ đo những kích thước nhỏ trong khi đó chiều dài sân trường rất lớn, từ vài chục đến vài trăm mét nên phải dùng tới thước cuộn hoặc thước dây.

Chiều dài đoạn thẳng AB ngắn hơn so với chiều dài đoạn thẳng CD.

Ước lượng chiều dài đoạn thẳng AB là 2cm, chiều dài đoạn thẳng CD là 2,2 cm.

Muốn biết kết quả ước lượng có chính xác không ta cần dùng dụng cụ để đo (thước kẻ).

- Một số loại thước đo chiều dài: thước kẻ, thước dây, thước cuộn, thước kẹp,…

- Người ta sản xuất ra nhiều loại thước khác nhau như vậy để có thể sử dụng phù hợp với từng mục đích, đối tượng đo khác nhau.

+ GHĐ: 20 cm

+ ĐCNN: 0,1 cm

Cách đo chiều dài trong trường hợp a nhanh hơn và cho kết quả chính xác hơn, vì:

+ Trường hợp a: thước cuộn có GHĐ dài hơn so với chiều dài của bàn nên khi đo sẽ chỉ cần đo trong một lần => Thời gian đo nhanh và cho kết quả chính xác hơn.

+ Trường hợp b: thước kẻ có GHĐ ngắn hơn nhiều lần so với chiều dài của bàn nên khi sử dụng thước kẻ để đo sẽ phải đo nhiều lần => Thời gian đo sẽ lâu hơn. Mặt khác, kết quả đo khi đo sẽ bằng tổng của các lần đo cộng lại nên sẽ có sự chênh lệch sai số.

Cách đặt thước để đo chiều dài bút chì ở hình 4.4 c là đúng: Đặt thước đo dọc theo chiều dài của bút, vạch số 0 của thước trùng với một đầu của bút.

Cách đặt mắt để đọc chiều dài bút chì như hình 4.5 c là đúng: Đặt mắt vuông góc với thước, đọc giá trị chiều dài của bút theo giá trị của vạch chia trên thước gần nhất với đầu kia của bút.

- Hình 4.6a: kết quả đo chiều dài bút chì là 6,8 cm.

- Hình 4.6b: kết quả đo chiều dài bút chì là 7 cm.

Học sinh tự thực hành đo chiều dài của bàn học và chiều dài quyển sách Khoa học tự nhiên 6. Sau đó kẻ bảng và hoàn thành theo mẫu bảng 4.2.

- Thực hiện đo chiều dài đoạn thẳng AB và CD ta thu được kết quả:

+ Chiều dài đoạn AB = 2cm.

+ Chiều dài đoạn CD = 2cm

=> Nhận xét: Chiều dài hai đoạn thẳng bằng nhau.

- Ví dụ chứng tỏ giác quan của chúng ta có thể cảm nhận sai về kích thước của các vật là:

+ Đứng ở trên nhà cao tầng nhìn xuống dưới mặt đất thấy mọi vật nhỏ bé.

+ Khi cho chiếc đũa vào cốc thủy tinh ta thấy chiếc đũa bị biến dạng.

- Bước 1: Ước lượng chiều cao của 2 bạn.

- Bước 2: Chọn thước đo có GHĐ và ĐCNN phù hợp.

- Bước 3: Đặt thước đo vuông góc với mặt đất.

- Bước 4: Đặt mắt vuông góc với thước, đọc giá trị chiều dài mỗi lần đo nhận được theo giá trị của vạch chia gần nhất so với đầu kia.

- Bước 5: Ghi kết quả đo theo đơn vị ĐCNN cho mỗi lần đo. Cuối cùng cộng các kết quả đo lại ta được tổng là chiều cao của bạn cần đo.

Học sinh tiến hành đo chiều cao của hai bạn trong lớp và ghi lại kết quả thu được.

- Ví dụ: Thước kẻ dài 30cm có:

+ GHĐ: 30 cm

+ ĐCNN: 0,1 cm

Thước thẳng có 101 vạch chia đều nhau, vạch đầu tiên ghi số 0, vạch cuối cùng ghi số 100 kèm theo đơn vị cm

=> Thước có GHĐ là 100 cm.

Do thước có 101 vạch chia => ĐCNN là 1cm.

Chọn A.

Học sinh ước lượng chiều dài lớp học, chọn thước đo phù hợp. Tiến hành đo chiều dài lớp học, ghi lại kết quả và so sánh với chiều dài đã ước lượng ban đầu.

- Cách để đo độ dài gần đúng quãng đường từ cổng trường vào lớp học của em:

+ Trước tiên, đo chiều dài của một bước chân.

+ Sau đó đi từ cổng trường vào lớp học của em, chú ý đi đều mỗi bước chân.

+ Rồi lấy số bước chân đi được từ cổng trường vào lớp học nhân với độ dài mỗi bước chân,

+ Ghi lại kết quả đo quãng đường từ cổng trường vào lớp học của em lần 1.

+ Đo lại lần 2 và lần 3 tương tự.

- Độ dài quãng đường từ cổng trường vào lớp học của em bằng tổng kết quả đo của 3 lần cộng lại rồi chia cho 3.

Chú ý: Có thể tiến hành đo nhiều lần để nhận kết quả chính xác hơn.