166
Đưa thanh nam châm lại gần một viên bi sắt đang nằm yên trên mặt bàn, ta thấy viên bi sắt lăn lại gần phía nam châm. Tại sao lại như vậy?
Đưa thanh nam châm lại gần một viên bi sắt đang nằm yên trên mặt bàn, ta thấy viên bi sắt lăn lại gần phía nam châm là do nam châm đã hút viên bi sắt lại gần nó.
166
Khi nâng tạ và khi đá bóng hình 38.1a và 38.1b, vật nào gây ra lực và vật nào chịu tác dụng của lực? Các vật này có tiếp xúc với nhau hay không?
Quan sát hình
Hình 38.1a:
+ Vật gây ra lực: hai quả tạ
+ Vật chịu tác dụng lực: cánh tay của cô gái
Hình 38.1b:
+ Vật gây ra lực: chân của cầu thủ
+ Vật chịu tác dụng lực: quả bóng
Trong cả hai trường hợp đều là các vật tiếp xúc nhau
166
Em hãy tìm các ví dụ về lực tiếp xúc trong đời sống.
- Khi cầm bát ăn cơm, tay ta và bát cơm tiếp xúc với nhau. Khi đó, tay ta đã tác dụng lên bát cơm một lực.
- Khi đóng cửa phòng, tay ta và cánh cửa tiếp xúc với nhau. Khi đó, tay ta đã tác dụng lên cánh cửa một lực.
166
Quan sát hình 38.2, em hãy cho biết tại sao viên bi sắt lại bị kéo về phía nam châm? Trong hình 38.2 và 37.2, vật nào gây ra lực và vật nào chịu tác dụng lực? Các vật có tiếp xúc với nhau hay không?
- Viên bi sắt bị kéo về phía nam châm do có lực hút từ nam châm tác dụng lên viên bi.
- Hình 38.2: vật gây ra lực là nam châm, vật chịu tác dụng của lực là viên bi sắt.
- Hình 37.2: vật gây ra lực là trái đất, vật chịu tác dụng của lực là quả táo.
=> Các vật trên không tiếp xúc với nhau.
166
Theo em, có sự khác biệt nào về các lực tác dụng được minh họa ở hình 38.1a và 38.2?
Sự khác biệt giữa hai hình là:
- Hình 38.1a: có lực tác dụng khi hai vật tiếp xúc với nhau.
- Hình 38.2: có lực tác dụng khi hai vật không tiếp xúc với nhau.
167
Em hãy tìm các ví dụ về lực không tiếp xúc trong đời sống?
+ Máy sấy tóc tác dụng lực thổi bay được các mẩu giấy đặt trên bàn.
+ Mẩu sắt bị cục nam châm hút khi đưa lại gần.
167
Trong các hình ảnh sau, hình ảnh nào cho thấy xuất hiện lực tiếp xúc, lực không tiếp xúc?
- Lực tiếp xúc: hình a và hình d
- Lực không tiếp xúc: hình b và hình c
167
Nêu hai ví dụ về lực tiếp xúc và lực không tiếp xúc?
Liên hệ với thực tiễn
- Lực tiếp xúc:
+ Lực khi tay cầm, nắm các vật.
+ Lực khi chân đá vào quả bóng.
- Lực không tiếp xúc:
+ Lực nam châm hút các vật sắt.
+ Lực hút giữa Trái Đất và Mặt Trăng.
167
Lực nào sau đây là lực tiếp xúc?
A. Lực cả Trái Đất tác dụng lên bóng đèn treo trên trần nhà
B. Lực của quả cân tác dụng lên lò xo khi treo quả cân vào lò xo
C. Lực của nam châm hút thanh sắt đặt cách nó một đoạn
D. Lực hút giữa Trái Đất và Mặt Trăng
Lực tiếp xúc xuất hiện khi vật gây ra lực có sự tiếp xúc với vật chịu tác dụng của lực.
Lực của quả cân tác dụng lên lò xo khi treo quả cân vào lò xo là lực tiếp xúc.
Chọn B
167
Lực nào sau đây là lực không tiếp xúc?
A. Lực của bạn Linh tác dụng lên cửa để mở cửa
B. Lực của chân cầu thủ tác dụng lên quả bóng
C. Lực Trái Đất tác dụng lên quyển sách đặt trên mặt bàn
D. Lực của gió tác dụng lên cánh buồm
Lực không tiếp xúc xuất hiện khi vật gây ra lực không có sự tiếp xúc với vật chịu tác dụng của lực.
Lực Trái Đất tác dụng lên quyển sách đặt trên mặt bàn là lực không tiếp xúc.
Chọn C
