Bài 37: Lực hấp dẫn và trọng lượng

Mở đầu

163

Khi thả một vật đang cầm trên tay thì vật đó rơi xuống. Tại sao lại như vậy?

Đáp ánarrow-down-icon

Khi thả một vật đang cầm trên tay thì vật đó rơi xuống vì nó bị Trái Đất hút xuống.

Thảo luận 1

163

Trên vỏ hộp sữa có ghi “Khối lượng tịnh 380 g” (hình 37.1a). Số ghi đó chỉ sức nặng của hộp sữa hay lượng sữa chứa trong hộp?

Đáp ánarrow-down-icon

Số ghi đó chỉ lượng sữa chứa trong hộp.

Luyện tập 1

163

Trên một bao gạo có ghi 25 kg (hình 37.1b). Số ghi đó cho biết điều gì?

Đáp ánarrow-down-icon

Số ghi đó cho biết khối lượng gạo trong bao.

Thảo luận 2

163

Tại sao khi rụng khỏi cành cây thì quả táo luôn rơi xuống mặt đất?

Đáp ánarrow-down-icon

Khi rụng khỏi cành cây thì quả táo luôn rơi xuống mặt đất do tác dụng của lực hút trái đất.

Luyện tập 2

163

Có hai cuốn sách nằm trên mặt bàn như hình bên dưới, em hãy cho biết giữa chúng có lực hấp dẫn không?

Gợi ýarrow-down-icon

Mọi vật có khối lượng đều hút nhau một lực, lực này gọi là lực hấp dẫn.

Đáp ánarrow-down-icon

Mọi vật có khối lượng đều hút nhau một lực => giữa chúng có lực hấp dẫn.

Thảo luận 3

164

Em có nhận xét gì về sự biến dạng của lò xo khi treo quả nặng vào nó? Nguyên nhân của sự biến dạng này là gì?

Đáp ánarrow-down-icon

Sự biến dạng của lò xo khi treo quả nặng vào nó tùy thuộc vào khối lượng của quả nặng, quả nặng có khối lượng càng lớn thì lò xo biến dạng càng nhiều. Nguyên nhân là do lực hút Trái Đất hút quả nặng mạnh hơn.

Thảo luận 5

164

Khi thả viên phấn ở độ cao nào đó thì viên phấn sẽ chuyển động như thế nào? Tại sao?

Đáp ánarrow-down-icon

Khi thả viên phấn ở độ cao nào đó thì viên phấn sẽ chuyển động thẳng rơi xuống mặt đất vì lực hút của trái đất đã tác dụng lên viên phấn.

Vận dụng

164

Một bạn học sinh có khối lượng 45 kg thì trọng lượng của bạn đó là bao nhiêu?

Gợi ýarrow-down-icon

Trọng lượng của một vật 1 kg là 10 N.

Đáp ánarrow-down-icon

Trọng lượng của một vật 1 kg là 10 N => Một bạn học sinh có khối lượng 45 kg thì trọng lượng của bạn đó là 45.10 = 450 N.

Bài tập 1

165

Nêu hai ví dụ về lực hấp dẫn giữa các vật trong đời sống.

Gợi ýarrow-down-icon

Mọi vật có khối lượng đều hút nhau một lực, lực này gọi là lực hấp dẫn.

Đáp ánarrow-down-icon

- Lực hấp dẫn của trái đất giúp con người đi lại được trên mặt đất.

- Thả viên sỏi từ trên cao, viên sỏi rơi xuống mặt đất do lực hấp dẫn của trái đất.

Bài tập 2

165

Một ô tô có khối lượng là 5 tấn thì trọng lượng của ô tô đó là

A. 5 N                 

B. 500 N

C. 5000 N          

 D. 50000 N

Gợi ýarrow-down-icon

1 tấn = 1000 kg

Biểu thức tính trọng lượng: P = 10.m

Đáp ánarrow-down-icon

Ta có: 5 tấn = 5000 kg

=> Trọng lượng của ô tô là: P = 10. 5000 = 50000 (N)

Chọn D

Bài tập 3

165

Một vật có trọng lượng 40N thì có khối lượng là bao nhiêu?

Gợi ýarrow-down-icon

Trọng lượng của một vật 1 kg là 10N.

Đáp ánarrow-down-icon

Ta có: Trọng lượng của một vật 1 kg là 10 N suy ra Một vật có trọng lượng 40N thì có khối lượng là \($$\dfrac{{40.1}}{{10}} = 4kg$$\).

Bài tập 4

165

Hãy cho biết trọng lượng tương ứng của các vật sau đây:

a) Túi kẹo có khối lượng 150 g.

b) Túi đường có khối lượng 2 kg.

c) Hộp sữa có khối lượng 380 g.

Gợi ýarrow-down-icon

Trọng lượng của một vật: P = 10. m, trong đó m là khối lượng của vật (kg)

Trọng lượng của quả cân 100g là 1 N.

Trọng lượng của một vật 1 kg là 10 N.

Đáp ánarrow-down-icon

Cách 1:

a) Trọng lượng của túi kẹo là \($$\frac{{150.1}}{{100}} = 1,5N$$\)

b) Trọng lượng của túi đường là 2.10 = 20 N

c) Trọng lượng của hộp sữa là \($$\frac{{380.1}}{{100}} = 3,8N$$\)

Cách 2:

a) Đổi 150 g = 0,15 kg

Trọng lượng của túi kẹo là: P = 10 . 0,15 = 1,5 (N).

b) Trọng lượng của túi đường là: P = 2 . 10 = 20 (N).

c) Đổi 380 g = 0,38 kg.

Trọng lượng của hộp sữa là: P = 10 . 0,38 = 3,8 (N).

Bài tập 5

165

Một quyển sách 100 g và một quả cân bằng sắt 100g đặt gần nhau trên mặt bàn.

Nhận xét nào sau đây là không đúng?

A. Hai vật có cùng trọng lượng

B. Hai vật có cùng thể tích

C. Hai vật có cùng khối lượng

D. Có lực hấp dẫn giữa hai vật

Đáp ánarrow-down-icon

Một quyển sách 100 g và một quả cân bằng sắt 100g đặt gần nhau trên mặt bàn => có cùng khối lượng là 100 g, có cùng trọng lượng là 1 N, có lực hấp dẫn giữa chúng và có thể tích khác nhau.

Chọn B

Bài tập 6

165

Kết luận nào sau đây là sai khi nói về trọng lượng của vật?

A. Trọng lượng của vật tỉ lệ với thể tích vật.

B. Trọng lượng của vật là độ lớn của trọng lực tác dụng lên vật.

C. Có thể xác định trọng lượng của vật bằng lực kế.

D. Trọng lượng tỉ lệ với khối lượng của vật.

Đáp ánarrow-down-icon

Trọng lượng của vật là độ lớn lực hút tác dụng lên vật, ó thể xác định trọng lượng của vật bằng lực kế.

Trọng lượng P = 10m => Trọng lượng tỉ lệ với khối lượng của vật và không phụ thuộc vào thể tích vật.

Chọn A