Mở đầu
81
Sau đợt lũ tràn về, nguồn nước sinh hoạt của nhiều nhà đã bị nhiễm bẩn. Vậy làm thế nào để có nguồn nước sạch sử dụng an toàn?
Đáp án
Để có nguồn nước sạch, chúng ta cần phải lọc để loại bỏ cặn bẩn, tạp chất
81
Sau đợt lũ tràn về, nguồn nước sinh hoạt của nhiều nhà đã bị nhiễm bẩn. Vậy làm thế nào để có nguồn nước sạch sử dụng an toàn?
Để có nguồn nước sạch, chúng ta cần phải lọc để loại bỏ cặn bẩn, tạp chất
81
Ở các vùng nông thôn nước ta, người dân thường sử dụng nước giếng khoan, giếng đào làm nước sinh hoạt. Tuy nhiên các nguồn nước này thường hay bị nhiễm phèn và một số tạp chất. Làm thế nào để tách các tạp chất này ra khỏi nguồn nước?
Tách các tạp chất ra khỏi nước
Để tách các tạp chất này ra khỏi hệ thống lọc nước, người ta thường sử dụng hệ thống lọc nước bị nhiễm phèn hoặc các dạng máy lọc để loại bỏ tạp chất, thu được nước sạch để sử dụng
82
Dựa vào tính chất nào để có thể tách các chất ra khỏi hỗn hợp
Dựa vào tính chất vật lí
Dựa vào tính chất tan hoặc không tan trong chất lỏng, không hóa hơi khi gặp nhiệt độ cao của các chất để tách ra khỏi hỗn hợp
82
Hãy cho biết đặc điểm khác nhau của mỗi hỗn hợp
- Hỗn hợp A: Là hỗn hợp đồng nhất, muối là chất rắn tan trong nước, không bị hóa hơi khi gặp nhiệt độ cao
- Hỗn hợp B: Cát là chất rắn không tan trong nước
- Hỗn hợp C: Là hỗn hợp lỏng không đồng nhất, dầu ăn không tan trong nước
82
Hoàn thành thông tin bằng cách đánh dấu tích vào phương pháp thích hợp theo mẫu bảng 16.1
- Lọc: tách chất rắn không tan ra khỏi hỗn hợp lỏng
- Cô cạn: tách chất rắn tan (không hóa hơi khi gặp nhiệt độ cao) ra khỏi dung dịch hỗn hợp lỏng
- Chiết: tách chất lỏng ra khỏi hỗn hợp lỏng không đồng nhất
83
Quan sát cốc đựng hỗn hợp sulfur và nước, hãy cho biết bột sulfur có tan trong nước không?
Sau khi quan sát ta nhận thấy, sulfur không tan trong nước.
83
Dùng phương pháp nào để tách bột sulfur ra khỏi nước? Cho biết những dụng cụ nào cần sử dụng để tách chúng
Lọc: dùng để tách chất rắn không tan ra khỏi hỗn hợp lỏng
- Bột sulfur không tan trong nước
=> Người ta đã dùng phương pháp lọc để tách sulfur ra khỏi nước
- Các dụng cụ dùng để tách chúng là: đũa thủy tinh, phễu lọc, giấy lọc
83
Tại sao lại dùng phương pháp cô cạn mà không dùng phương pháp lọc để tách muối ăn ra khỏi nước?
- Lọc: dùng để tách chất rắn không tan ra khỏi hỗn hợp lỏng
- Cô cạn: dùng để tách chất rắn tan (không hóa hơi khi gặp nhiệt độ cao) ra khỏi dung dịch hỗn hợp lỏng
- Ta không dùng phương pháp lọc là do muối tan tốt trong nước mà phương pháp lọc chỉ dành cho hỗn hợp nước – chất rắn.
- Khi cô cạn, phần hơi nước bay đi sẽ còn lại muối ăn ở dạng khan.
83
Quan sát hỗn hợp nước và dầu, cho biết tính chất của hỗn hợp
Dầu ăn không tan trong nước
Hỗn hợp nước và dầu là hỗn hợp chất lỏng, không đồng nhất. Dầu nhẹ hơn nên nổi lên trên.
83
Dùng phương pháp và dụng cụ nào để tách dầu ăn ra khỏi nước
Chiết: dùng để tách các chất lỏng ra khỏi hỗn hợp lỏng không đồng nhất
- Dầu ăn và nước là hỗn hợp lỏng không đồng nhất, dầu nhẹ hơn nước, nổi lên trên
=> Dùng phương pháp chiết để tách dầu ăn ra khỏi nước
- Dụng cụ cần sử dụng: Phễu chiết, Khóa, Bình đựng, giá cố định
83
Trình bày một số phương pháp tách chất ra khỏi hỗn hợp và cho biết trường hợp nào dùng phương pháp đó
- Phương pháp lọc
- Phương pháp chiết
- Phương pháp cô cạn
- Phương pháp lọc: Hỗn hợp lỏng – rắn dùng để tách chất rắn không tan
- Phương pháp chiết: Hỗn hợp lỏng không tan vào nhau dùng để tách chất lỏng ra khỏi hỗn hợp lỏng đồng nhất
- Phương pháp cô cạn: Dung dịch đồng nhất. Dùng để tách chất rắn tan không bị hóa hơi khi gặp nhiệt độ cao ra khỏi dung dịch hỗn hợp lỏng.
84
Trong một lần sơ ý, một bạn học sinh đã trộn lẫn chai dầu hỏa và chai nước tạo thành hỗn hợp dầu hỏa lẫn nước. Em hãy giúp bạn đó tách dầu hỏa ra khỏi nước
Dầu hỏa là chất lỏng, không tan trong nước và nhẹ hơn nước
- Hỗn hợp dầu hỏa và nước là hỗn hợp không đồng nhất, dầu hỏa nhẹ hơn nước và không tan trong nước. Để tách hỗn hợp này, ta dùng phương pháp chiết. Cụ thể như sau
- Sử dụng các dụng cụ: giá thí nghiệm, phễu chiết, khóa, bình đựng tam giác
84
Hãy chọn phương pháp phù hợp để tách chất ra khỏi hỗn hợp
a. Đường và nước
b. Bột mì và nước
- Phương pháp lọc: dùng để tách chất rắn không tan ra khỏi hỗn hợp lỏng
- Phương pháp cô cạn: dùng để tách chất rắn tan (không hóa hơi khi gặp nhiệt độ cao) ra khỏi dung dịch hỗn hợp lỏng
- Phương pháp chiết: dùng để tách các chất lỏng ra khỏi hỗn hợp lỏng không đồng nhất
a. Đường có thể tan tốt trong nước để tạo thành dung dịch đồng nhất
=> Ta dùng phương pháp cô cạn
b. Bột mì không tan trong nước tạo thành hỗn hợp rắn + nước
=> Ta dùng phương pháp lọc
84
Kể một vài ứng dụng của phương pháp lọc và phương pháp cô cạn trong thực tế
- Phương pháp lọc: dùng để tách chất rắn không tan ra khỏi hỗn hợp lỏng
- Phương pháp cô cạn: dùng để tách chất rắn tan (không hóa hơi khi gặp nhiệt độ cao) ra khỏi dung dịch hỗn hợp lỏng
- Phương pháp lọc: Máy lọc nước, túi lọc trà, pha cà phê
- Phương pháp cô cạn: làm mứt, làm muối biển, ….
84
Em có biết để làm sạch nước bể bơi, ngoài biện pháp dùng hóa chất người ta còn dùng biện pháp nào khác mà không sử dụng hoá chất?
Bể bơi thường chứa chất cặn bẩn không tan trong nước
Dùng phương pháp lọc để loại bỏ cặn bẩn ở bể bơi
84
Có một hỗn hợp gồm muối ăn và cát. Em hãy đề xuất cách tách riêng từng chất ra khỏi hỗn hợp. Em sử dụng được cách làm trên dựa vào sự khác nhau nào về tính chất giữa chúng?
- Muối ăn là chất rắn tan trong nước
- Cát là chất rắn không tan trong nước
- Cho hỗn hợp cát và muối vào nước, sử dụng phương pháp lọc và phương pháp cô cạn, lọc lấy cát trước rồi cô cạn ta thu được muối
+ Sử dụng cách làm trên bởi vì sự khác nhau giữa tính chất của muối và cát như sau: