56
Trong đời sống, ta thường nói sắt nặng hơn nhôm. Nói như thế có đúng không? Làm thế nào để trả lời câu hỏi này?
Trong đời sống, ta thường nói sắt nặng hơn nhôm. Nói như thế có đúng vì họ đang nói tới khối lượng riêng của sắt lớn hơn khối lượng riêng của nhôm. Để trả lời được câu hỏi, ta cần so sánh khối lượng riêng của sắt và nhôm.
56
Thí nghiệm 1
Chuẩn bị: Ba thỏi sắt có thể tích lần lượt là V1 = V, V2 = 2V, V3 = 3V (Hình 13.1); cân điện tử.
Tiến hành:
Bước 1: Dùng cân điện tử để xác định khối lượng từng thỏi sắt tương ứng m1, m2, m3.
Bước 2: Ghi số liệu, tính tỉ số khối lượng và thể tích tương ứng vào vở theo mẫu Bảng 13.1.
Bảng 13.1. Tỉ số giữa khối lượng và thể tích của ba thỏi sắt
Đại lượng | Thỏi 1 | Thỏi 2 | Thỏi 3 |
|---|---|---|---|
Thể tích | V1 = V | \(V_2\) = 2V | \(V_3\) = 3V |
Khối lượng | \(\mathrm{m_1}\) = ? | \(\mathrm{m_2}\) = ? | \(\mathrm{m_3}\) = ? |
Tỉ số \(\frac{m}{V}\) | \(\frac{m_1}{V_1}=?\) | \(\frac{m_2}{V_2}=?\) | \(\frac{m_3}{V_3}=?\) |
1. Hãy nhận xét về tỉ số khối lượng và thể tích của ba thỏi sắt.
2. Dự đoán về tỉ số này với các vật liệu khác nhau.
Giả sử ta thu được bảng như dưới đây:
Bảng 13.1. Tỉ số giữa khối lượng và thể tích của ba thỏi sắt
Đại lượng | Thỏi 1 | Thỏi 2 | Thỏi 3 |
|---|---|---|---|
Thể tích | \(V_2\) = V=1 \(\mathrm{cm}^{3}\) | \(V_2\) = 2V= 2 \(\mathrm{cm}^{3}\) | \(V_3\) = 3V= 3 \(\mathrm{cm}^{3}\) |
Khối lượng | \(\mathrm{m_1}\) = 7,8 g | \(\mathrm{m_2}\)= 15,6 g | \(\mathrm{m_3}\) = 23,4 g |
Tỉ số \(\frac{m}{V}\) | \(\frac{m_1}{V_1}=\)7,8 g/\(\mathrm{cm}^{3}\) | \(\frac{m_2}{V_2}=\) 7,8 g/\(\mathrm{cm}^{3}\) | \(\frac{m_3}{V_3}=\)7,8 g/\(\mathrm{cm}^{3}\) |
Từ số liệu thu được trên bảng, ta thấy:
1. Tỉ số giữa khối lượng và thể tích của ba thỏi sắt có giá trị như nhau.
2. Dự đoán với các vật liệu khác nhau thì tỉ số thu được có giá trị khác nhau.
57
Thí nghiệm 2
Chuẩn bị: Ba thỏi sắt, nhôm, đồng có cùng thể tích là \(\mathrm{V_1}\) = \(\mathrm{V_2}\) = \(\mathrm{V_3}\)= V (Hình 13.2), cân điện tử.
Tiến hành:
Bước 1: Dùng cân điện tử để xác định khối lượng của thỏi sắt, nhôm, đồng tương ứng \(\mathrm{m_1}\), \(\mathrm{m_2}\), \(\mathrm{m_3}\).
Bước 2: Tính tỉ số giữa khối lượng và thể tích tương ứng \(\frac{m}{V}\), ghi số liệu vào vở theo mẫu Bảng 13.2.
Hãy nhận xét về tỉ số giữa khối lượng và thể tích của các thỏi sắt, nhôm, đồng.
Tỉ số giữa khối lượng và thể tích của các thỏi sắt, nhôm, đồng là khác nhau và tỉ số \(\frac{m}{V}\) của đồng lớn hơn tỉ số \(\frac{m}{V}\) của sắt lớn hơn tỉ số \(\frac{m}{V}\) của nhôm.
58
Dựa vào đại lượng nào, người ta nói sắt nặng hơn nhôm?
Dựa vào khối lượng riêng hoặc trọng lượng riêng, người ta nói sắt nặng hơn nhôm.
58
Một khối gang hình hộp chữ nhật có chiều dài các cạnh tương ứng là 2 cm, 3 cm, 5 cm và có khối lượng 210 g.
Hãy tính khối lượng riêng của gang.
Thể tích của khối gang là: V = 2 . 3 . 5 = 30 \(\mathrm{cm}^{3}\).
Khối lượng riêng của gang là:D=\(\frac{m}{V}\)=\(\frac{210}{30}\)=7g/\(\mathrm{cm}^{3}\)
58
Tính được khối lượng của vật khi biết khối lượng riêng và thể tích. Ví dụ, tính khối lượng nước trong một bể hình hộp chữ nhật ….
Tính khối lượng nước trong một bể hình hộp chữ nhật theo công thức:
m = D. V = D. h. S = Khối lượng riêng của nước x chiều cao x diện tích mặt đáy
