Bài 8: Tốc độ chuyển động

Mở đầu

45

Ở lớp 5, các em đã biết dùng công thức \(v = \frac{s}{t}\) để giải các bài tập về chuyển động đều trong môn Toán. Theo em, thương số \(\frac{s}{t}\) đặc trưng cho tính chất nào của chuyển động? Tại sao?

Đáp ánarrow-down-icon

Thương số $$\frac{s}{t}$$ đặc trưng cho tính nhanh, chậm của chuyển động vì nó cho biết quãng đường vật đi được trong một đơn vị thời gian.

Câu hỏi 1

45

Có thể xác định sự nhanh, chậm của chuyển động bằng hai cách:

Cách 1: So sánh quãng đường đi được trong cùng một khoảng thời gian. Chuyển động nào có quãng đường đi được dài hơn, chuyển động đó nhanh hơn.

Cách 2: So sánh thời gian để đi cùng một quãng đường. Chuyển động nào có thời gian đi ngắn hơn, chuyển động đó nhanh hơn.

Hãy tìm ví dụ minh họa cho hai cách xác định sự nhanh, chậm ở trên.

Gợi ýarrow-down-icon

Vận dụng kiến thức thực tế.

Đáp ánarrow-down-icon

Ví dụ:

- Cách 1: Hai vận động viên xuất phát chạy cùng nhau, sau 10 phút, vận động viên nào chạy được quãng đường dài hơn tức là vận động viên đó chạy nhanh hơn.

- Cách 2: Hai vận động viên thi chạy 100m. Vận động viên nào chạy về đích trước, tức vận động viên đó chạy nhanh hơn.

Câu hỏi 2

46

Bạn A chạy 120 m hết 35 s. Bạn B chạy 140 m hết 40 s. Ai chạy nhanh hơn?

Gợi ýarrow-down-icon

Sử dụng công thức: $$v = \frac{s}{t}$$

Đáp ánarrow-down-icon

Tốc độ của bạn A là:

\(v = \frac{{120}}{{35}} = \frac{{24}}{7} \approx 3,43\)

Tốc độ của bạn B là:

\(v = \frac{{140}}{{40}} = 3,5\)

Vậy bạn B chạy nhanh hơn bạn A.

Câu hỏi 3

47

1. Biết nữ vận động viên Việt Nam – Lê Tú Chinh đoạt Huy chương Vàng Sea Games 2019 chạy 100m hết 11,54 s. Tính tốc độ của vận động viên này.

2. Lúc 8h 30 min, bạn A đi bộ từ nhà đến một siêu thị với tốc độ 4,8 km/h. Biết quãng đường từ nhà bạn A đến siêu thị dài 2,4 km. Hỏi bạn A đến siêu thị lúc mấy giờ?

3. Bạn B đi xe đạp từ nhà đến trường với tốc độ 12 km/h hết 20 min. Tính quãng đường từ nhà bạn B đến trường.

Gợi ýarrow-down-icon

Sử dụng các công thức: \(\left\{ \begin{array}{l}v = \frac{s}{t}\\t = \frac{s}{v}\\s = v.t\end{array} \right.\)

Đáp ánarrow-down-icon

1. Tốc độ của vận động viên này là:

\(v = \frac{s}{t} = \frac{{100}}{{11,54}} \approx 8,67\left( {m/s} \right)\)

2. Thời gian bạn A đi từ nhà đến siêu thị là:

\(t = \frac{s}{v} = \frac{{2,4}}{{4,8}} = 0,5\left( h \right) = 30\min\)

Thời điểm bạn A đến siêu thị là:

\(8h30\min \, + \,30\min \, = \,9h\)

Vậy bạn A đến siêu thị lúc 9h.

3. Ta có: \(20\min  = \frac{{20}}{{60}} = \frac{1}{3}h\)

Quãng đường từ nhà bạn B đến trường là:

\(s = v.t = 12.\frac{1}{3} = 4\left( {km} \right)\)

Vậy quãng đường từ nhà bạn B đến trường dài 4 km.