Bài 26: Một số yếu tố ảnh hưởng hô hấp tế bào

Mở đầu

113

Tại sao rau, quả cất giữ trong tủ lạnh lại lâu hỏng hơn so với rau, quả để ngoài không khí? Tại sao muốn cất giữ các loại hạt được lâu lại phải phơi khô mà không để ẩm?

Gợi ý

- Tủ lạnh được thiết kế dựa trên cơ sở sử dụng nhiệt độ thấp để ức chế hoạt tính của enzyme và hoạt động của vi sinh vật. Hầu hết các phản ứng sinh hóa hoạt động trao đổi chất của vi sinh vật đều bị ảnh hưởng bởi yếu tố nhiệt độ.

- Nhiệt độ của tủ lạnh làm giảm cường độ của các biến đổi về hóa học, hóa sinh và sinh học để kéo dài thời hạn sử dụng của thực phẩm tươi sống hoặc đã qua chế biến.

- Độ ẩm không khí là một yếu tố quan trọng giúp vi sinh vật tồn tại và sinh trưởng, vì vậy các thức ăn chứa nhiều nước sẽ dễ bị nhiễm khuẩn.

Đáp án

- Độ ẩm không khí là một yếu tố quan trọng giúp vi sinh vật tồn tại và sinh trưởng, vì vậy các thức ăn chứa nhiều nước sẽ dễ bị nhiễm khuẩn.

Câu hỏi 1

113

Từ kết quả thí nghiệm trong bảng trên, em hãy nhận xét về mối liên quan giữa hàm lượng nước và cường độ hô hấp của hạt.

Gợi ý

Quan sát bảng và đưa ra nhận xét.

Đáp án

- Hàm lượng nước trong hạt tăng khiến cường độ hô hấp của hạt tăng gấp nhiều lần.

Câu hỏi 2

113

Vì sao trong trồng trọt, người ta thường cày bừa đất trước khi gieo trồng và tháo nước khi cây bị ngập úng?

Gợi ý

- Oxygen là nguyên liệu của hô hấp tế bào nên có ảnh hưởng trực tiếp đến hô hấp.

- Ở thực vật, nếu nồng độ khí oxygen ngoài môi trường giảm xuống dưới 5% thì cường độ hô hấp giảm.

Đáp án

- Cày bừa đất giúp đất tơi xốp và thoáng khí, tạo điều kiện thích hợp cho quá trình hô hấp, phát triển ở thực vật.

Câu hỏi 3

114

Vì sao không nên để nhiều hoa hoặc cây xanh trong phòng ngủ kín?

Gợi ý

Quá trình hô hấp ở thực vật sẽ lấy O2 từ không khí và đào thải CO2 ra môi trường.

Đáp án

Không nên để nhiều hoa hoặc cây xanh trong phòng ngủ kín vì:

- Buổi tối cây xanh ngừng quang hợp, chỉ hô hấp, quá trình này sẽ làm giảm lượng O2 tăng lượng CO2 trong không khí, có thể gây ngạt cho người ngủ.

Câu hỏi 4

114

Theo em, cần điều chỉnh các yếu tố môi trường như nước, nhiệt độ, nồng độ khí carbon dioxide như thế nào để có thể bảo quản được nông sản? Giải thích.

Gợi ý

Tùy loại nông sản, để nông sản rơi vào trạng thái nghỉ, ngừng sinh trường chúng ta cần giảm hay bổ xung các yếu tố môi trường khác nhau.

Đáp án

Câu hỏi 5

114

Kể tên một số biện pháp bảo quản nông sản mà em biết.

Gợi ý

Gia đình em sử dụng những biện pháp gì để bảo quản nông sản.

Đáp án

Một số biện pháp bảo quản nông sản mà em biết là: Phơi, sấy khô, muối chua, bảo quản trong tủ lạnh, kho lạnh, ….

Hoạt động

115

Thảo luận nhóm và hoàn thành các yêu cầu sau:

1. Khi vào phòng kín có hàm lượng carbon dioxide cao, em cần lưu ý điều gì?

2. Theo em, có nên bảo quản rau quả tươi ở nhiệt độ bằng hoặc thấp hơn 0°C để kéo dài thời gian bảo quản hay không? Giải thích.

3. Cho một số loại nông sản sau: hạt lúa, quả cà chua, rau muống, hành tây, hạt đỗ, bắp ngô tươi, hạt lạc, quả dưa chuột, rau cải bắp, khoai tây, quả cam. Hãy lựa chọn biện pháp bảo quản phù hợp cho từng loại nông sản và giải thích.

Đáp án

1. Khi vào phòng kín có hàm lượng carbon dioxide cao em cần lưu ý:

- Hít thở đều, tìm mở ngay các cửa trong phòng giúp không khí lưu thông.

2. Không nên bảo quản rau quả tươi ở nhiệt độ bằng hoặc thấp hơn 0°C vì:

- Khi bảo quản quá lạnh sẽ khí lượng nước trong tế bào bị đóng băng, phá vỡ cấu trúc của tế bào, khiến khi rã đông thực phẩm sẽ mất đi độ tươi ngon và giảm hàm lượng chất dinh dưỡng.