Bài 2: Các hoạt động lâm nghiệp cơ bản và nguyên nhân chủ yếu làm suy thoái tài nguyên rừng

Trang 12

Mở đầu

12

Ngoài chế biến lâm sản (Hình 2.1), lâm nghiệp còn những hoạt động cơ bản nào khác? Có những nguyên nhân nào dẫn đến suy thoái tài nguyên rừng? Có thể khắc phục suy thoái tài nguyên rừng bằng những giải pháp nào?

image.png
Đáp ánarrow-down-icon

* Ngoài chế biến lâm sản, lâm nghiệp còn những hoạt động cơ bản là:

- Quản lí rừng;

- Bảo vệ rừng;

- Phát triển rừng;

- Sử dụng rừng;

* Nguyên nhân dẫn đến suy thoái tài nguyên rừng:

- Khai thác không hợp lí gỗ và các sản phẩm khác từ rừng.

- Chăn thả gia súc;

- Cháy rừng;

- Phá rừng trồng cây công nghiệp và cây đặc sản.

* Có thể khắc phục suy thoái tài nguyên rừng bằng những giải pháp sau:

- Lập quy hoạch, kế hoạch bảo vệ và phát triển rừng;

- Giao, cho thuê và thu hồi rừng, đất trồng rừng.

- Kiểm soát từng loại rừng thông qua những quy chế pháp lí riêng.

- Kiểm soát suy thoái động vật, thực vật rừng hoang dã quý hiếm.

- Thiết lập hệ thống cơ quan quản lí, bảo vệ rừng từ trung ương đến địa phương.

Khám phá 1

13

Mô tả các hoạt động lâm nghiệp cơ bản và nêu ý nghĩa của chúng.

Đáp ánarrow-down-icon

Mô tả các hoạt động lâm nghiệp cơ bản và ý nghĩa của chúng:

- Quản lí rừng: gồm các hoạt động như giao rừng, cho thuê rừng, chuyển loại rừng, chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác, thu hồi rừng.

- Bảo vệ rừng: gồm các hoạt động như bảo vệ hệ sinh thái rừng; bảo vệ thực vật rừng, động vật rừng; phòng và chữa cháy rừng; phòng, trừ sinh vật gây hại rừng.

- Phát triển rừng: gồm các hoạt động như phát triển giống cây lâm nghiệp; duy trì diện tích và cấu trúc của rừng; thực hiện các biện pháp lâm sinh; trồng cấy thực vật rừng, gây nuôi phát triển động vật rừng; trồng cây phân tán; xây dựng kết cấu hạ tầng phục vụ bảo vệ và phát triển rừng.

- Sử dụng rừng: gồm các hoạt động như khai thác lâm sản; nghiên cứu khoa học, giảng dạy, thực tập; ổn định đời sống dân cư; sản xuất lâm – nông – ngư nghiệp kết hợp trồng rừng phòng hộ và rừng sản xuất.

- Chế biến và thương mại lâm sản: gồm các hoạt động như xây dựng và vận hành chính sách phát triển chế biến lâm sản; chế biến mẫu các loài thực vật rừng, động vật rừng.

Kết nối năng lực 1

13

Chia sẻ với các bạn một hoạt động lâm nghiệp cơ bản mà em đã từng tham gia hoặc em biết

Đáp ánarrow-down-icon

Một hoạt động lâm nghiệp cơ bản mà em đã từng tham gia:

Đó là hoạt động hưởng ứng tết trồng cây. Em đã tham gia thực hiện trồng rừng theo lời kêu gọi của Huyện đoàn.

Khám phá 2

14

Vì sao việc khai thác gỗ và các sản phẩm khác từ rừng lại là nguyên nhân làm suy thoái tài nguyên rừng?

Đáp ánarrow-down-icon

Việc khai thác gỗ và các sản phẩm khác từ rừng là nguyên nhân làm suy thoái tài nguyên rừng vì: Việc khai thác rừng dẫn đến các hoạt động khai thác rừng trái phép, phá rừng để lấy gỗ và các lâm sản khác.

Kết nối năng lực 2

14

Nêu một số nguyên nhân gây cháy rừng và phân tích tác hại của cháy rừng đối với sức khỏe con người và môi trường.

Đáp ánarrow-down-icon

* Một số nguyên nhân gây cháy rừng là:

- Đốt rừng để làm nương rẫy ở miền núi.

- Đốt quang thực bì để thu nhặt kim loại.

- Hun khói để lấy mật ong rừng.

- Vứt tàn thuốc bừa bãi.

- Đốt lửa cắm trại.

* Tác hại của cháy rừng đối với sức khỏe con người và môi trường:

- Gây mất cân bằng sinh thái.

- Gây ô nhiễm môi trường.

Khám phá 3

15

Quan sát Hình 2.2 và phân tích các nguyên nhân làm suy thoái tài nguyên rừng

image.png
Đáp ánarrow-down-icon

Các nguyên nhân làm suy thoái tài nguyên rừng là:

- Chăn thả gia súc.

- Phá rừng trồng cây công nghiệp và cây đặc sản.

- Khai thác không hợp lí gỗ và các sản phẩm khác từ rừng.

- Cháy rừng.

Kết nối năng lực 3

15

Sử dụng internet, sách, báo, ... tìm hiểu thêm về các nguyên nhân làm suy thoái tài nguyên rừng.

Đáp ánarrow-down-icon

Các nguyên nhân khác làm suy thoái tài nguyên rừng là:

- Chính sách đất đai.

- Quản lí rừng.

- Chính sách về di cư, định cư.

Khám phá 4

16

Phân tích vai trò của hoạt động lập quy hoạch, kế hoạch bảo vệ và phát triển rừng đối với việc kiểm soát tình trạng suy thoái rừng

Đáp ánarrow-down-icon

Vai trò của hoạt động lập quy hoạch, kế hoạch bảo vệ và phát triển rừng đối với việc kiểm soát tình trạng suy thoái rừng:

- Phù hợp với chiến lược, quy hoạch tổng thể; phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.

- Đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ với quy hoạch, kế hoạch bảo vệ rừng của các cấp; đảm bảo dân chủ, công khai.

- Đảm bảo khai thác, sử dụng tiết kiệm, bền vững, có hiệu quả tài nguyên rừng, đất rừng, bảo vệ hệ sinh thái rừng, bảo vệ di tích lịch sử, văn hóa và danh lam thắng cảnh

Kết nối năng lực 4

17

Sử dụng internet, sách, báo, ... tìm hiểu về các khu bảo tồn thiên nhiên và vườn quốc gia ở Việt Nam.

Đáp ánarrow-down-icon

Các khu bảo tồn thiên nhiên và vườn quốc gia ở Việt Nam:

- Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, Thanh Hóa

- Vườn Quốc gia U Minh Thượng, Kiên Giang.

Luyện tập 1

17

Các nội dung nào dưới đây không thuộc những hoạt động lâm nghiệp cơ bản?

A. Bảo vệ rừng.

B. Đốt rừng làm nương rẫy.

C. Chế biến và thương mại lâm sản.

D. Quản lí rừng.

E. Sử dụng rừng.

G. Chặt phá rừng.

Đáp ánarrow-down-icon

Đáp án đúng là: B và G

Các nội dung không thuộc những hoạt động lâm nghiệp cơ bản là:

- Đốt rừng làm nương rẫy.

- Chặt phá rừng.

Luyện tập 2

17

Phân tích các nguyên nhân làm suy thoái rừng do con người gây ra. Theo em, học sinh cần phải làm gì để ngăn chặn nguy cơ suy thoái rừng?

Đáp ánarrow-down-icon

* Các nguyên nhân làm suy thoái tài nguyên rừng là:

- Chăn thả gia súc.

- Phá rừng trồng cây công nghiệp và cây đặc sản.

- Khai thác không hợp lí gỗ và các sản phẩm khác từ rừng.

- Cháy rừng.

* Theo em, việc học sinh cần phải làm để ngăn chặn nguy cơ suy thoái rừng:

- Tuyên truyền đến người thân, bạn bè về ý thức sử dụng rừng.

- Phòng chống cháy rừng bằng những việc làm cụ thể.

Vận dụng

17

Hãy đề xuất giải pháp nhằm hạn chế việc phá rừng để trồng cây công nghiệp và cây đặc sản?

Đáp ánarrow-down-icon

Giải pháp nhằm hạn chế việc phá rừng để trồng cây công nghiệp và cây đặc sản

- Giao, cho thuê và thu hồi rừng, đất trồng rừng.

- Kiểm soát rừng thông qua quy chế pháp lí riêng.