Bài 8: Sử dụng và bảo quản phân bón

- Dựa vào đặc điểm của các loại phân bón để có cách bón phù hợp.

- Cần phải bảo quản phân bón để phân bón sử dụng đạt được hiệu quả cao nhất.

- Cách bảo quản:

+ Phân bón hóa học: chống ẩm, chống để lẫn lộn, chống acid, chống nóng

+ Phân bón hữu cơ: Ủ nóng (ủ xốp), ủ nguội (ủ chặt), ủ hỗn hợp

+ Phân bón vi sinh: bảo quản nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp, để xa khu vực ẩm ướt và có nước đọng.

+ HS tự tìm hiểu cách bón một số phân bón hóa học ở địa phương em.

+ Phân hữu cơ, phân lân dùng để bón lót vì các chất dinh dưỡng trong phân thường ở dạng khó tiêu (không hòa tan) cây không sử dụng được ngay, phải có thời gian để phân bón phân hủy thành các chất hòa tan cây mới sử dụng được. Do đó phải bón vào đất trước khi gieo trồng.

Để tránh sự xâm nhập của sâu bệnh hại, cây trồng hấp thu được chất dinh dưỡng từ phân bón nhiều nhất

Nguyên tắc chung: Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.

Phân hữu cơ dùng để bón lót vì các chất dinh dưỡng trong phân thường ở dạng khó tiêu (không hòa tan) cây không sử dụng được ngay, phải có thời gian để phân bón phân hủy thành các chất hòa tan cây mới sử dụng được. Do đó phải bón vào đất trước khi gieo trồng.

* Các cách bảo quản phân bón hữu cơ ở địa phương em:

- Ủ nóng (ủ xốp):

+ Là phương pháp ủ, bảo quản để đống, thoáng khí, phân giải trong điều kiện hiếu khí, nhiệt độ tăng nhanh và đạt 60 - 700C.

+ Vi sinh vật hoạt động mạnh

+ Phân bón hữu cơ chóng hoại mục

- Ủ nguội:

+ Là phương pháp ủ, bảo quản phân bón hữu cơ trong điều kiện kị khí

+ Dự trữ nguồn phân bón hữu cơ đã được ủ

+ Bảo quản khi chưa cần ngay.

- Ủ hỗn hợp:

+ Là phương pháp kết hợp ủ nóng trước, ủ nguội sau.

+ Khi nhiệt độ đạt 60 – 700C thì nén và tưới nước để nhiệt độ xuống 20 – 350C.

* Nhận xét những điểm hợp lí và chưa hợp lí:

- Đa số các biện pháp bảo quản phân bón ở địa phương em đã hợp lí.

- Tuy nhiên còn điểm chưa hợp lí như:

+ Phương pháp ủ hồn hợp quy trình còn chưa hợp lí: khi nhiệt độ mới đạt 500C đã đem ử nguội.

+ Khi tưới nước làm nhiệt độ giảm sâu, dưới 200C.

- Khi ta bón các loại phân hữu cơ và vô cơ vào đất, phân tác dụng nhanh hay chậm đến cây trồng là nhờ hoạt động của vi sinh vật.

- Vi sinh vật phân giải hữu cơ thành dạng vô cơ cho cây trồng hấp thụ, biến dạng vô cơ khó tan thành dễ tan ... Ngược lại các loại phân bón cũng ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của vi sinh vật trong đất.

- Phân hữu cơ như phân chuồng, phân xanh, bùn ao ... đặc biệt làm tăng số lượng vi sinh vật vì bản thân trong đó đã có một số lượng lớn vi sinh vật. Chất hữu cơ vào đất lại làm tăng số lượng vi sinh vật sẵn có trong đất, đặc biệt là vi sinh vật phân giải xenluloza, phân giải protein và nguyên sinh động vật.

- Tuy vậy, các loại phân hữu cơ khác nhau tác động đến sự phát triển của vi sinh vật đất ở các mức độ khác nhau tùy thuộc vào tỷ lệ C/N của phân bón.

- Phân vô cơ cũng có tác dụng thúc đẩy sự sinh trưởng và phát triển của vi sinh vật đất vì nó có các nguyên tố N, P, K, Ca, vi lượng rất cần thiết cho vi sinh vật. Đặc biệt là khi bón phối hợp các loại phân vô cơ với phân hữu cơ sẽ làm tăng số lượng vi sinh vật lên từ 3 - 4 lần so với bón phân khoáng đơn thuần, đặc biệt là các vi khuẩn Azotobacter, vi khuẩn amôn hóa, nitrat hoá, phân giải xenluloza.

- Khi trong đất có nhiều phân hữu cơ thì việc bón các loại phân vô cơ có tác dụng kích thích hoạt động phân giải chất hữu cơ của vi sinh vật. Bón vôi có tác dụng cải thiện tính chất lý hoá của đất, làm tăng cường hoạt động của vi sinh vật, nhất là đối với đất chua, mặn, bạc màu.

1. Phân hữu cơ, phân lân dùng để bón lót vì các chất dinh dưỡng trong phân thường ở dạng khó tiêu (không hòa tan) cây không sử dụng được ngay, phải có thời gian để phân bón phân hủy thành các chất hòa tan cây mới sử dụng được. Do đó phải bón vào đất trước khi gieo trồng.

2. Phân đạm, phân kali có tỉ lệ sinh dưỡng cao, dễ tan và hiệu quả nhanh nên dùng để bón thúc là chính.

3. Phân hữu cơ và phân vi sinh có tác dụng cải tạo đất.

4.

* Để lựa chọn loại phân bón thích hợp cho cây trồng, cần xem xét các yếu tố như loại cây, đặc điểm địa phương và yêu cầu dinh dưỡng của cây. Dưới đây là một số loại phân bón thích hợp cho một số loại cây trồng phổ biến: 

1. Cây rau: Phân hữu cơ hoặc phân NPK (nitơ, phospho, kali) có thể được sử dụng để cung cấp các chất dinh dưỡng quan trọng như nitơ, phospho và kali. 

2. Cây hoa: Phân NPK với tỷ lệ khác nhau của các thành phần nitơ (N), phospho (P) và kali (K) có thể được sử dụng để khuyến khích sự nở hoa và tăng sản lượng. 

3. Cây trái cây: Phân NPK với tỷ lệ cao hơn của kali có thể giúp tăng sản xuất quả và cải thiện chất lượng quả. 

4. Cây công nghiệp như cao su hay cafe: Phân bón giàu kali có thể giúp tăng sản xuất và chất lượng của cây. 

5. Cây lá kim như thông hay thông lá kim: Phân bón giàu nitơ có thể giúp tăng tốc độ sinh trưởng và màu sắc của cây. 

6. Cây cỏ: Phân bón chứa nitơ có thể giúp cung cấp dinh dưỡng cho cây cỏ và duy trì màu xanh tươi. 

*Tuy nhiên, để lựa chọn phân bón chính xác, hãy tham khảo ý kiến của các chuyên gia nông nghiệp địa phương hoặc nhà vườn trong khu vực của bạn. Họ sẽ có kiến thức chi tiết về loại cây trồng và điều kiện địa phương, giúp bạn lựa chọn loại phân bón tốt nhất cho cây trồng của mình.