Bài 18: Nhà Hồ và cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Minh (1400-1407)

[ Đ ] Cuối thế kỉ XIV, nhà Trần bước vào thời kì khủng hoảng, suy yếu.

[ S ] Hồ Quý Ly đổi tên nước thành Đại Nam (nghĩa là nước Nam lớn).

[ S ] Nhiều cuộc khởi nghĩa của binh lính nổ ra khắp cả nước.

[ Đ ] Với mối quan hệ hôn nhân mật thiết, Hồ Quý Ly rất được vua Trần trọng dụng.

[ S ] Hồ Quý Ly lấy con gái vua Trần Minh Tông, con gái ông lấy vua Trần Nghệ Tông.

[ Đ ] Vào đời vua Trần Thuận Tông, Hồ Quý Ly giữ chức vụ Nhập nội phụ chính Thái sư bình chương quân quốc trong sự (tương đương Tể tướng).

[ S ] Năm 1400, vua Trần tự nguyện xuống chiếu nhường ngôi cho Hồ Quý Ly. Nhà Hồ thành lập.

(*) Điền các thông tin sau vào sơ đồ:

- Tháng 11/1406: hơn 20 vạn quân Minh do Trương Phụ, Mộc Thạnh chỉ huy tiến vào xâm lược Đại Ngu.

- Tháng 1/1407: nhiều trận chiến ác liệt giữa hai bên diễn ra trước thành Đa Bang.

- Tháng 6/1407: cuộc kháng chiến chống quân Minh xâm lược của nhà Hồ thất bại.

- Để từng bước năm lấy quyền lực trong triều đình, Hồ Quý Ly đã dựa vào những mối quan hệ hôn nhân mật thiết (Hồ Quý Ly kết hôn với con gái vua Trần Nghệ Tông; con gái của Hồ Quý Ly kết hôn với vua Trần Thuận Tông)

Yêu cầu số 1:

- Phan Huy Chú không đánh giá cao việc Hồ Quý Ly cải cách tiền giấy.

- Vì, Phan Huy Chú cho rằng:

+ Tiền giấy dễ rách nát, dễ bị làm giả, không phải là cách bình ổn vật giá mà lưu thông của cải.

+ Hồ Quý Ly không xét kĩ đến cái gốc lợi hại, chỉ ham chuộng hư danh sáng chế.

+ Việc phát hành tiền giấy khiến cho dân nghe thấy đã sợ, thêm mối xôn xao.

Yêu cầu số 2:

- Phan Huy Chú trực tiếp đánh giá về tính cách của Hồ Quý Ly qua các cụm từ: không xét kĩ đến cái gốc lợi hại, chỉ ham chuộng hư danh sáng chế.

- Em không đồng tình với cách đánh giá của Phan Huy Chú. Vì, theo em, Hồ Quý Ly là một người có tấm lòng yêu nước, thương dân; có tính quyết đoán, mạnh dạn đề xuất và thực hiện những cải cách nhằm đưa đất nước thoát khỏi khủng hoảng.

(*) Tham khảo các thông tin sau:

- Địa điểm: huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa (Việt Nam).

- Thời gian xây dựng: 1397

- Mục đích xây dựng: kinh đô của nước Đại Ngu (thời nhà Hồ).

- Câu chuyện lịch sử: Theo sử liệu, năm 1397, trước nguy cơ đất nước bị giặc Minh từ phương Bắc xâm lăng, Hồ Quý Ly đã chọn đất An Tôn (nay là Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) để xây dựng kinh thành nhằm chuẩn bị cho một cuộc kháng chiến lâu dài.

- Lưu ý khi tham quan: 4 tháng đầu năm (âm lịch) là thời điểm đẹp nhất để tới thăm quan di tích thành nhà Hồ, vì: thời tiết dễ chịu (không quá nóng bức); đây là thời điểm ở Thanh Hóa diễn ra nhiều lễ hội truyền thống, ví dụ: lễ hội đền Sòng; lễ hội Cầu Ngư,…