Bài 40: Sinh sản hữu tính ở sinh vật

Sinh sản hữu tính là hình thức sinh sản có sự hợp nhất giữa giao tử đực và giao tử cái tạo nên hợp tử, hợp tử phát triển thành cơ thể mới.

Hoa là cơ quan sinh sản ở thực vật, gồm hai loại là hoa đơn tính và hoa lưỡng tính. Sinh sản hữu tính ở thực vật bao gồm quá trình tạo giao tử, thụ phấn, thụ tinh, tạo hạt và quả.

Nhị là cơ quan sinh dục đực chứa hạt phấn.

Nhụy là cơ quan sinh dục cái chứa túi phôi.

Thụ tinh: hạt phấn sau khi đến đầu nhụy, nảy mầm thành ống phấn chứa giao tử đực, xuyên qua vòi nhụy vào bầu nhụy. Tại đây, giao tử đực kết hợp với giao tử cái tạo thành hợp tử. Thực chất của thụ tinh là sự hợp nhất nhân của giao tử đực và nhân của giao tử cái.

Hình thành quả và hạt: Hợp tử phân chia và phát triển thành phôi nằm trong hạt. Hạt do noãn phát triển thành. Mỗi noãn được thụ tinh tạo thành một hạt. Bầu nhụy sinh trưởng dày lên, phát triển thành quả chứa hạt. Quả được hình thành không qua thụ tinh là quả không hạt.

Thụ tinh: hạt phấn sau khi đến đầu nhụy, nảy mầm thành ống phấn chứa giao tử đực, xuyên qua vòi nhụy vào bầu nhụy. Tại đây, giao tử đực kết hợp với giao tử cái tạo thành hợp tử. Thực chất của thụ tinh là sự hợp nhất nhân của giao tử đực và nhân của giao tử cái.

Hình thành quả và hạt: Hợp tử phân chia và phát triển thành phôi nằm trong hạt. Hạt do noãn phát triển thành. Mỗi noãn được thụ tinh tạo thành một hạt. Bầu nhụy sinh trưởng dày lên, phát triển thành quả chứa hạt. Quả được hình thành không qua thụ tinh là quả không hạt.

Hoa thụ phấn nhờ gió, côn trùng và tác động của con người (thụ tinh nhân tạo).

Các động vật thụ tinh ngoài thường sống dưới nước để có môi trường cho các giao tử đực kết hợp với giao tử cái.

Noãn đã thụ tinh phát triển thành hợp tử, hợp tử nguyên phân nhiều lần tạo thành phôi.

Phôi phát triển bên trong cơ thể mẹ đối với động vật đẻ con.

Hoa đơn tính là trong cùng 1 hoa chỉ có 1 loại cơ quan sinh dục đực hoặc cái.

Hoa lưỡng tính là trong cùng 1 hoa có cả cơ quan sinh dục đực và cái.

Hình thức đẻ trứng: phối sẽ phát triển trong trứng và sử dụng chất dinh dưỡng trong trứng để sinh trưởng và phát triển.

Hình thức đẻ con: phôi sẽ phát triển trong tử cung của mẹ, sử dụng chất dinh dưỡng được truyền trực tiếp từ máu mẹ để sinh trưởng và phát triển.

Sinh sản vô tính là hình thức sinh sản không có sự hợp nhất giữa giao tử đực và cái. Con sinh ra hoàn toàn giống nhau và giống cơ thể mẹ. Bản chất của sinh sản vô tính này là cơ chế nguyên phân.

Sinh sản hữu tính là hình thức sinh sản có sự hợp nhất giữa giao tử đực và giao tử cái tạo nên hợp tử, hợp tử phát triển thành cơ thể mới => Có sự tổ hợp lại bộ gen nên con sinh ra có những đặc điểm giống cả bố và mẹ.

Kết hợp giữa sinh sản hữu tính và chọn lọc để tạo ra những giống ngô có năng suất cao, chất lượng tốt.

Giống lúa ban đầu là giống lúa gốc chưa bị lai tạo sẽ cho năng suất cao nhất. Nếu ta lấy hạt được tạo ra từ giống lúa gốc thì những hạt này đã có thể bị lai tạo với những giống lúa khác ở khu vực khác dẫn đến giảm năng suất và chất lượng giống.