Bài 38. Thực hành: Quan sát, mô tả sự sinh trưởng và phát triển ở một số sinh vật

Các bước thí nghiệm chứng minh cây có sự sinh trưởng và thực hành quan sát, mô tả sự sinh trưởng, phát triển ở một số thực vật

Bước 1: Dùng dao hoặc kéo cắt chai nhựa theo chiều dọc hoặc theo chiều ngang rồi cho đất vào để tạo thành chậu hoặc khay trồng cây.

Bước 2: Ngâm hạt trong nước ấm có nhiệt độ từ 350C đến 400C (trong khoảng 5 đến 10 giờ tùy loại hạt).

Bước 3: Gieo hạt đã nảy mầm vào chậu, dùng vòi phun sương tưới ẩm đất trong chậu.

Bước 4: Đặt chậu trong môi trường đủ ánh sáng, tưới nước hằng ngày và theo dõi.

Bước 5: Quan sát sự nảy mầm, sinh trưởng, phát triển của các cây trong mỗi chậu. Đếm số lá, dùng thước đo chiều cao cây và kích thước lá hằng ngày (trong khoảng từ 5 đến  ngày) và ghi vào sổ theo dõi.

Ngâm hạt trong nước ẩm để làm mềm vỏ hạt và tăng áp suất thẩm thấu để hạt hút nước đánh thức trạng thái ngủ nghỉ của hạt do tăng cường hô hấp tế bào.

Quá trình sinh trưởng ở thực vật có các biểu hiện như: thân dài ra, lá to lên, rễ dài ra,…

Quá trình phát triển ở thực vật có các biểu hiện như: sự nảy mầm, số lượng lá tăng thêm, tạo ra hoa, quả, mọc chồi nách,…

Khi quan sát, mô tả sự sinh trưởng và phát triển ở một số động vật qua tranh ảnh, video, cần thực hiện như sau:

- Quan sát các giai đoạn sinh trưởng, phát triển của mỗi loài

- Quan sát hình thái và kích thước cơ thể sinh vật ở mỗi giai đoạn

- Quan sát biểu hiện của mối quan hệ giữa sinh trưởng và phát triển

- Quan sát điểm giống và khác nhau trong quá trình sinh trưởng và phát triển ở các loài.

Quan sát vòng đời của bướm và gà, so sánh điểm giống nhau và khác nhau về sự sinh trưởng và phát triển ở các loài động vật.

Lưu ý về sự phát triển ở động vật, có loài động vật phát triển qua biến thái và loài động vật phát triển không qua biến thái. Ở những loài động vật phát triển qua biến thái lại có 2 dạng là biến thái hoàn toàn và biến thái không hoàn toàn.