Bài 16: Sự phản xạ ánh sáng

Bài tập 16.1

46

Chỉ ra phát biểu sai

A. Ánh sáng bị hắt trở lại khi gặp mặt phân cách là hiện tượng phản xạ ánh sáng.

B. Phản xạ ánh sáng chỉ xảy ra trên mặt gương.

C. Tia sáng phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và pháp tuyến tại điểm tới.

D. Góc phản xạ lầ góc tạo bởi tia sáng phản xạ và pháp tuyến tại điểm tới.

Đáp ánarrow-down-icon

Chọn đáp án B. Phản xạ ánh sáng chỉ xảy ra trên mặt gương.

Vì tất cả các vật có bề mặt phẳng, nhẵn bóng (nền đá hoa, mặt nước yên lặng…) đều có thể xảy ra hiện tượng phản xạ ánh sáng.

Bài tập 16.2

46

Sắp xếp các thao tác thí nghiệm sau sao cho đúng thứ tự để rút ra mối quan hệ giữa góc tới và góc phản xạ trong hiện tượng phản xạ ánh sáng:

- Di chuyển đèn để có giá trị góc tới 10o, quan sát tia phản xạ, đo góc phản xạ, ghi vào bảng số liệu. (1)

- Bật đèn chiếu tia sáng tới, quan sát tia sáng phản xạ. (2)

- So sánh góc phản xạ và góc tới. Rút ra kết luận về quan hệ giữa góc tới và góc phản xạ. (3)

- Điều chỉnh vị trí đèn để tăng góc tới, đọc giá trị góc phản xạ tương ứng, ghi vào bảng số liệu. Lặp lại thí nghiệm với 4 lần các giá trị khác nhau của góc tới. (4)

Đáp ánarrow-down-icon

Thứ tự các bước thí nghiệm: (2) – (1) – (4) – (3)

Bài tập 16.3

46

Chiếu một tia sáng tới chếch một góc 20o vào một gương phẳng (H16.1) ta được tia sáng phản xạ tạo với tia sáng tới một góc

A. 40o             

B. 70o             

C. 80o             

D. 140o

Đáp ánarrow-down-icon

Đáp án đúng là: D

Góc tới = 90 – 20 = 70

=> Góc phản xạ = góc tới = 70

=> Tia sáng phản xạ tạo với tia sáng tới một góc 70 + 70 = 140

Bài tập 16.4

46

Một tia sáng mặt trời buổi sáng lọt qua khe cửa chếch 45o so với mặt đất ( coi mặt đất nằm ngang). Cần đặt gương phẳng như thế nào để thu được tia sáng phản xạ rọi thẳng đứng vào một bể cá dưới nền nhà. Vẽ hình.

Gợi ýarrow-down-icon

- Dựng hình:

+ Dựng tia phản xạ thẳng đứng hướng xuống.

+ Dựng pháp tuyến là phân giác của góc tạo bởi tia tới và tia phản xạ.

+ Gương đi qua điển tới và vuông góc với pháp tuyến.

- Xác định vị trí đặt gương: Sử dụng cách tính toán góc trong toán để tính.

Đáp ánarrow-down-icon

Cách vẽ:

- Vẽ tia phản xạ IR phải có phương thẳng đứng, chiều hướng từ trên xuống dưới ( rọi thẳng vào bể cá)

- Dựng tia IN là phân giác của 

-> IN chính là pháp tuyến của gương.

- Qua I dựng gương vuông góc với IN như hình.

Đây là vị trí gương cần xác định.

Xác định vị trí của gương

Theo bài ra ta có: \(\widehat {SIP} = {45^0}\)

\(\(\begin{array}{l}\)

Vậy gương đặt nghiêng một góc 67,5o so với mặt đất.

 

Bài tập 16.5

46

Phản xạ ánh sáng trên mặt hồ lăn tăn gợn sóng là phản xạ gương hay phản xạ khuếch tán?

Đáp ánarrow-down-icon

Phản xạ ánh sáng trên mặt hồ lăn tăn gợn sóng là phản xạ khuếch tán.

Bài tập 16.6

46

Hai gương phẳng G1 và G2 đặt vuông góc với nhau (H16.2). Tia sáng SI chiếu chếch 45o vào gương phẳng G1.

a. Vẽ hình 16.2 vào vở và vẽ đường truyền của tia sáng lần lượt phản xạ qua G1, G2.

b. Nêu nhận xét về đường truyền của tia sáng tới SI và tia phản xạ cuối cùng (tia ló).

Gợi ýarrow-down-icon

Tại mỗi điểm tới gương, dựng tia phản xạ theo định luật phản xạ ánh sáng

Đáp ánarrow-down-icon

Cách vẽ:

- Tại điểm tới I dựng pháp tuyến, qua I dựng tia phản xạ sao cho i = i’, tới gặp G2 tại J.

- Tại J dựng pháp tuyến, qua J dựng tia phản xạ sao cho i = i’.

Nhận xét: Tia sáng tới SI và tia phản xạ cuối cùng (tia ló) song song với nhau.